Kürt edebiyatının önemli isimlerinden Şêrko Bêkes için bu yıl resmi bir anma töreni düzenlenmezken, şairin Süleymaniye’deki evi müzeye dönüştürülüyor. Yakın zamanda ziyarete açılması planlanan müze, Bêkes’in edebi mirasını gelecek kuşaklara aktarmayı hedefliyor.
Şairin oğlu Halo Şêrko Bêkes, “Sadece geçmiş yılların anısını tekrarlamak istemedik. Bu kez yeni bir adım atmak istedik” diyerek, anma yerine müze açılışına odaklandıklarını belirtti. Süleymaniye’nin Aşti Mahallesi’nde bulunan müzede, Bêkes’e ait özel eşyalar sergilenecek, ayrıca bir kafe de yer alacak.
Her ne kadar aile bu yıl resmi anma yapmasa da, çok sayıda genç ve hayranı şairin mezarını ziyaret etmek üzere Süleymaniye Azadî Parkı’nda toplanacak.
Şêrko Bêkes, vasiyetinde mezarının Azadî Parkı’nda, 9 Haziran Şehitleri Anıtı’nın yanında olmasını istemişti. “Öldüğümde bile halkın, müziğin ve yaşamın yakınında olayım” sözleriyle vasiyetini açıklayan şair, Kürdistan bayrağına sarılı şekilde defnedilmek ve mezarı başında şiir kitaplarının yer alması isteğini de dile getirmişti. Ayrıca bir kütüphane ve kafe inşa edilmesini, her yıl “Bêkes Ödülü” adıyla en iyi şiir kitabına ödül verilmesini ve masrafların kendi mirasından karşılanmasını vasiyet etmişti.
Şêrko Bêkes kimdir?
2 Mayıs 1940’ta Süleymaniye’nin Guyjer Mahallesi’nde dünyaya gelen Şêrko Bêkes, ünlü Kürt halk şairi Faik Bêkes’in oğluydu. 17 yaşında Jin Gazetesi’nde yayımlanan ilk şiiriyle edebiyat dünyasına adım attı. 1965’te Kürt kurtuluş mücadelesine katıldı, Dengê Kurdistan Radyosu’nda çalıştı ve mücadelenin sesi oldu.
İlk şiir kitabı Tirîfey Helbest 1968’de Bağdat’ta yayımlandı. Şiirlerinde doğa, halk, kadınlar, devrim ve yeniden doğuş temalarını işledi. 1987’de İsveç’te aldığı Tuxulski Ödülü, onun uluslararası alandaki başarısını taçlandırdı.
1992’de yurda dönen Bêkes, Kürdistan Bölgesi’nin ilk hükümetinde Kültür Bakanlığı yaptı. Ancak siyasetin kalıplarına sığmayarak, 1993’te gazetelerin kapatılmasına karşı istifa etti. 1998’de Süleymaniye’de kendi adını taşıyan bir basın-yayın kurumu kurdu.
Şiirlerinde kadın ve halk
Şêrko Bêkes’in şiirlerinde kadınların başkaldırısı, halkın acısı ve sevdayla örülü imgeler yer aldı. Kardeş savaşına karşı yazdığı şiirler barış ve kardeşlik mesajı taşıdı.
Şiirleri birçok dile çevrilen Bêkes, toplamda 41 kitap bıraktı. 2001’de “Usta Şairler Ödülü”ne layık görüldü, 2009’da tüm eserleri 8 bin sayfalık külliyatta toplandı.
Bir kelebek gibi veda
4 Ağustos 2013’te Stockholm’de hayatını kaybeden Şêrko Bêkes, vasiyetine uygun olarak Süleymaniye’de Azadî Parkı’nda toprağa verildi. Ölümünü “kelebekler boğazına göç” olarak tanımlayan şair, “Beni Süleymaniye’deki Azadî Parkı’na, 1983 şehitleri için kurulan anıtın yanına gömün. Orada nefesim kesilmez. Genç kadınlar, erkekler, sevgililer misafirim olur” demişti.
Şêrko Bêkes Müzesi’nin açılmasıyla birlikte, onun edebi mirası yaşatılacak ve yeni nesiller için bir kültür merkezi haline gelecek. Açılışın önümüzdeki günlerde yapılması bekleniyor.
