ABD Başkanı Donald Trump’ın, İsrail’in İran’ın nükleer programını yok etmek için ABD ordusunu gönderebileceğine dair imaları, “Önce Amerika” politikasını savunan ve tarife politikaları nedeniyle zaten bölünmüş durumda olan sadık destekçilerinin bir kısmından tepki görüyor.
Trump, nihai kararını açıklamaktan kaçınmaya devam etse de İsrail’in saldırısını başlatmasından bu yana geçen altı gün içinde İran’a yönelik söylemleri daha saldırgan bir hal aldı ve ABD’yi savaşa girmeye daha da yaklaştırdı.
Bu, Trump’ın siyasi yükselişi sırasında, seçmenlerin ABD’nin Irak ve Afganistan’daki on yıllardır süren askeri müdahalesine duyduğu hayal kırıklığıyla şekillenen “Amerika’yı Yeniden Büyük Yap” (MAGA) hareketinin temel ilkeleriyle tamamen çelişiyor.
Trump, 2024 seçimleri sırasında, eski Başkan Joe Biden’ı ABD’nin Afganistan’dan gelişigüzel çekilmesini eleştirerek ve yurtdışında çatışmalardan kaçınacağına söz vermiş ve savaş karşıtı tutumunu sertleştirmişti.
Daha geçen ay, şu anda olası bir müdahale için ABD güçlerini topladığı Orta Doğu’da konuşan Trump, bölgede savaştıkları için ABD’nin “neocon”larını sert bir şekilde eleştirmiş ve Orta Doğu’nun “farklı milletlerden, dinlerden ve inançlardan insanların birbirlerini yok etmek için bombalamadıkları, birlikte şehirler inşa ettikleri” bir yer olmasını istediğini söylemişti.
Şimdi, Trump İran konusunda sert açıklamalar yaparken, MAGA içindeki çatlaklar derinleşiyor. 13-16 Haziran tarihleri arasında yapılan bir YouGov anketine göre, Amerikalıların yarısı İran’ı ABD’nin düşmanı olarak görse de, yaklaşık yüzde 60’ı ABD’nin İsrail savaşına askeri olarak müdahil olmaması gerektiğini söylüyor. Ankete göre, bu oran Cumhuriyetçilerin yüzde 53’ünü oluşturuyor.
Trump’a yakın isimlerden Steve Bannon, yaptığı açıklamada, ABD’nin savaşa olası dahli konusunda uyarıda bulundu. Başkent Washington’da Hristiyan Bilim İzleme isimli kuruluşun sponsorluğunu üstlendiği etkinlikte konuşan Bannon, “Bunu tekrar yapamayız… Bu, ülkeyi paramparça eder. Bir Irak savaşımız daha olamaz” ifadelerini kullandı.
Bu eleştiri, ABD’nin İsrail’in yanında savaşa katılması halinde “MAGA” hareketinin muhalefeti ile karşı karşıya kalabileceğini göstermesi açısından önem taşıyor. İran’ın dini lideri Ali Hamaney, dün yayınlanan mesajında, ABD’nin İran’a saldırması halinde bunun sonuçlarına katlanacağını söylemişti.
Trump ise dün yaptığı açıklamada destekçilerine dair şu ifadeleri kullandı: “Destekçilerim beni seviyor; ben de onları seçim zamanında olduğundan dahi daha çok seviyorum… Sadece bir şey istiyorum: İran’ın nükleer silahı olamaz.”
Savaş Odası” isimli podcast yayınının sunucusu Steve Bannon, konuya ilişkin değerlendirmesinde, İsraillilerin “başladıkları şeyi bitirmeleri gerektiğini”, Trump’ın ise ABD’ni olası dahli konusunda düşünmeyi yavaşlatıp karar alma sürecini izah etmesi gerektiğini söyledi.
MAGA hareketinin önde gelen isimlerinden eski Fox News sunucusu Tucker Carlson ve Cumhuriyetçi Kongre üyesi Marjorie Taylor Green de Bannon ile benzer görüşleri dile getirdi.
Trump’a yakın bir diğer isim olan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise salı günü Fox News haber kanalında yaptığı açıklamada, Trump’ın İsrail’in başladığı “işi bitirmesine” yardımcı olmasını umduğunu çünkü İran’ın “İsrail’deki dostlarına varoluşsal bir tehdit oluşturduğunu” savundu.
Cumhuriyetçiler arasındaki İran çatlağı, Carlson ve Cumhuriyetçi Teksas Senatörü Ted Cruz arasında salı günü kameralar önünde yaşanan tartışmada da kendisini gösterdi. Cruz ile röportaj yapan Carlson, İran’da rejim değişikliğini destekleyen siyasetçiye “İran hakkında hiçbir şey bilmiyorsun” diye bağırdı, Cruz ise buna karşılık “Ben Tucker Carlson İran uzmanı değilim” yanıtını verdi. Carlson ise “Sen hükümetin devrilmesi çağrısında bulunan bir senatörsün” diye konuştu. (Reuters)
