Almanya’da düzenlenen Münih Güvenlik Konferansı, dünya liderlerini bir araya getirdi. Üç gün sürecek etkinliğe, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de katılıyor. Küresel güvenlik için kritik kararların alınacağı konferans, NATO’daki ayrışmalar ve Ukrayna savaşı gibi konular nedeniyle her zamankinden daha gergin bir atmosferde gerçekleşiyor.
Uluslararası güvenlik düzeni tehdit altında
BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner’ın haberine göre deneyimli bir Batılı yetkilinin ifadesiyle, “Kariyerim boyunca gördüğüm en tehlikeli ve tartışmalı dönemdeyiz.” Dünya güvenlik düzeni, yani Uluslararası Kurallara Dayalı Düzen, yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya. Hatta bazı uzmanlara göre bu çöküş süreci çoktan başladı.
Ukrayna konusunda Batı’da bölünme
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin üçüncü yılına girerken, Batı’nın Ukrayna’ya verdiği desteğin zayıfladığı gözlemleniyor. ABD Başkanı Donald Trump, Savunma Bakanı Pete Hegseth aracılığıyla Ukrayna’nın savaş öncesi sınırlarına dönmesinin “gerçekçi olmadığını” belirtti. Bu açıklama, Kiev’in pazarlık gücünü zayıflatırken, Ukrayna’nın NATO üyeliği hedefinin de rafa kaldırılmasına yol açtı.
Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı 90 dakikalık telefon görüşmesi de Batı’da şaşkınlık yarattı. Rusya ile Batı arasında üç yıldır süren diplomatik kopuşun ardından gelen bu görüşme, ABD’nin Ukrayna politikasında değişim sinyali verdiği şeklinde yorumlandı.
NATO’da çatlaklar derinleşiyor
NATO, Ukrayna savaşının başından beri Rusya karşısında güçlü bir duruş sergilemeye çalıştı. Ancak ABD ve Avrupa’nın Ukrayna stratejisi konusunda farklı görüşlere sahip olması, ittifakın birliğini tehdit ediyor.
Öte yandan Trump’ın Grönland’ı satın alma isteği ve Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ile yaşadığı diplomatik kriz, NATO içinde bir başka gerilim kaynağı oldu. Trump’ın, Danimarka’ya ekonomik yaptırımlar uygulama tehdidinde bulunması ve Grönland için güç kullanma ihtimalini tamamen dışlamaması, ittifak içinde büyük rahatsızlık yarattı.
İngiltere’nin eski ulusal güvenlik danışmanı Kim Darroch’a göre, Trump’ın bu tutumu Moskova ve Pekin’e “Ukrayna ve Tayvan’da daha özgür hareket edebilecekleri” mesajını veriyor.
Avrupa Trump’tan güvence bekliyor
Münih’teki konferansta Avrupa liderleri, Washington yönetiminden ABD’nin NATO’ya olan bağlılığı konusunda net bir güvence almak istiyor. Ancak Trump’ın politikaları, ABD’nin küresel konumunu yeniden şekillendirdiğine ve Avrupa’nın endişelerini dikkate almayacağına işaret ediyor. (BBC Türkçe)
