Nisan ayı gökyüzü meraklıları için adeta bir meteor şöleni sunuyor. Baharın gelişiyle birlikte kuzey yarımkürede gece gökyüzü daha davetkâr hale gelirken, Lyrid meteor yağmuru bu hafta sonu zirveye ulaşıyor. Lyridler, yılda ilk dikkat çeken meteor yağmurudur ve kaynağı 415 yıllık yörüngesiyle C/1861 G1 Thatcher kuyruklu yıldızıdır.
Türkiye’den izlenebilecek mi?
Gözlemler, Lyrid yağmurunun 20 Nisan gecesi 23:00 (EDT) sularında, yani Türkiye saatiyle 21 Nisan sabah saatlerinde zirve yapacağını gösteriyor. Bu yıl Ay’ın yalnızca yüzde 40’ının aydınlık olması ve 03:30’da doğması nedeniyle gözlem için oldukça elverişli koşullar oluşuyor. Lyridler genellikle saatte 15-20 meteor sunarken, nadir durumlarda 100’ü aşan ani artışlar da yaşanabiliyor. Meteor yağmuru Türkiye’den az ışıklı şehirlerden izlenebilecek. Ancak güney yarım küredeki ülkelerden görülemeyecek.
Ancak Nisan’daki tek gök olayı bu değil. Eta Aquariid meteor yağmuru, Halley Kuyruklu Yıldızı’nın bıraktığı toz bulutlarından kaynaklanıyor ve zirvesine 5 Mayıs civarında ulaşıyor. Güney yarımküredeki gözlemciler için bu yağmur yılın en zenginlerinden biri sayılıyor ve saatte 50’ye kadar meteor görülebiliyor. Halley’in yörüngesi yılda iki kez Dünya ile kesiştiği için Ekim ayında Orionid yağmuru da bu kuyruklu yıldızdan geliyor.
Bu yıl dikkat çeken bir diğer gelişme ise yeni keşfedilen Mart Puppidleri. 18-22 Nisan arasında 14 ülkeden yapılan gözlemlere göre bu yeni meteor yağmuru, Mart ayında belirgin hale gelen ve kökeni henüz belirlenememiş bir Jüpiter ailesi kuyruklu yıldızdan geliyor olabilir.
Gökbilimciler ayrıca pi Puppidleri de izlemeyi öneriyor. Bu göktaşı yağmuru, Nisan sonuna doğru zirveye ulaşıyor ve kaynakları arasında 26P/Grigg-Skjellerup kuyruklu yıldızı bulunuyor.
Meteor yağmurlarını izlemek için teleskopa gerek yok. Sadece karanlık bir gökyüzü, sabır ve biraz dikkat yeterli. Parlak ateş toplarının ardından kalan izleri görmek için bir dürbün de işinize yarayabilir. Ayrıca bazı parlak göktaşlarının “hışırdayan” sesi de duyulabiliyor. Bu sesler bir zamanlar illüzyon sanılsa da artık “elektrofonik ses” olarak bilinen fiziksel bir olgu olduğu kanıtlandı.
Nisan ayı boyunca gözünüz gökyüzünde olsun, çünkü yıldızlar bu kez gerçekten yağıyor.
