Suriye geçiş hükümetine bağlı güçlerin Temmuz ayında Süveyda’da Dürzilere yönelik gerçekleştirdiği katliam hakkında The New York Times (NYT) ayrıntılı bir dosya hazırladı.
NYT, katliamı belgelemek için “onlarca görgü tanığıyla röportaj yaptı ve yüzlerce videoyu analiz ederek, hükümet güçleri ve hükümet yanlısı savaşçılar tarafından sivillere karşı gerçekleştirilen infaz tarzı vahşeti ortaya çıkardı.”
NYT yaptığı incelemelerin ardından “askeri üniforma giymiş adamların Dürzi sivilleri toplu halde infaz ettiği en az beş ayrı olayı belgeledi; bunlar arasında silahsız adamların, doğaçlama infaz mangaları tarafından sokaklarda ölüme doğru yürütüldüğü olaylar da yer alıyor.”
Şam’a bağlı güçler infazları gerçekleştirdi
NYT’nin haberinde hükümet güçlerinin çeşitli üniformalar giydiği ve sivil kıyafetli silahlı kişilerin de bazen onlarla birlikte katliamlara katıldığı kaydedildi.
NYT’ye göre, bu durum katliamların gerçek faillerinin tespit edilmesinde zorluklar ortaya çıkarsa da, yapılan incelemeler sonucunda geçici hükümete bağlı güçlerin belgelenen beş infaz olayından en az birini doğrudan gerçekleştirdiği netleştirildi. “Diğer iki infazda, tanıklar en azından bazı savaşçıların kendilerini hükümet güvenlik güçleri mensubu olarak tanımladıklarını aktardı. Bunun ötesinde, hükümet askerleri ve silahlı destekçileri genellikle birlikte hareket ediyorlardı ve kanıtlar, Dürzi sivillere karşı çeşitli ihlallerde bulunduklarını gösteriyordu.”
Ayrıca NYT’nin belgelediğine göre, “doğu Suriye’den gelen Sünni savaşçılar da Süveyda’ya akın etti ve burada Bedevi silahlı kişilerle birlikte hükümet güçleriyle iç içe geçerek zaman zaman birlikte hareket ettiler.”
‘En ölümcül mezhepsel şiddet patlaması’
NYT haberinde Mart ayında Suriye’nin sahil kentlerinde hükümet güçlerinin Alevilere yönelik gerçekleştirdiği katliamda en az 1.400 kişinin yaşamını yitirdiğine de dikkat çekilerek, Süveyda’daki katliamın bilançosu hakkında verilere de yer verildi. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR), toplamda öldürülen yaklaşık 2 bin kişiden 1.000’inin Dürzi siviller, en az beşinin ise Bedevi siviller olduğu bilgisi paylaşılan NTY’nin haberinde, şöyle denildi:
“Bağımsız bir savaş gözlemcisi, çoğunluğu Dürzi dini azınlığından olmak üzere yaklaşık 2.000 savaşçı ve sivilin öldürüldüğünü bildirdi. Bu, Suriye’nin yeni yönetiminin iktidara gelmesinden bu yana yaşanan en ölümcül mezhepsel şiddet patlamalarından biriydi.”
Şam yönetimi cevap vermedi, soruşturma belirsiz
Suriye geçiş hükümeti başkanı Ahmed El Şara’nın iktidarı Esad’dan devraldıktan sonra “herkes için güvenli yeni bir Suriye ilan ederek endişelerini gidermeye çalıştığı” belirtilen NYT haberinde, “Ancak hükümeti, farklı isyancı gruplarını disiplinli bir ulusal orduda birleştirmek için çabaladı. Yeni bir Sünni Müslüman milliyetçiliği ortaya çıkmaya başladı ve bu da ülke genelindeki Sünni aşırılıkçıları cesaretlendirdi. Birkaç ay içinde baraj patladı” denildi.
Şara’nın “faillerden hesap soracağına ve ‘masumların kanına bulanmış her eli adalete teslim edeceğine’” dair söz verdiği hatırlatılan NYT haberinde, Şara’nın katliamları soruşturmak üzere bir komite kurduklarını, aynı zamanda BM bünyesinde kurulan soruşturma komitesine destek verdiklerini söylediği, ancak şimdiye kadar herhangi bir sonucun ortaya çıkmadığına dikkat çekildi. Ayrıca konuyla ilgili Suriye Enformasyon Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı’nın, NYT’nin ortaya çıkardığı bulgular hakkındaki sorularına yanıt vermedikleri de vurgulandı.
Şara’nın geçmişi ve yaşanan gerçekler
NYT haberinde Şara’nın cihadist geçmişi de hatırlatılarak, şu tepsit yapıldı:
“El-Şara, El Kaide ile olan geçmiş bağları da dahil olmak üzere cihatçı kökenlerinden uzaklaşarak, Suriye’nin dini azınlıklarını (Hristiyanlar, Dürziler, Aleviler ve diğerleri) sapkın olarak gören koalisyonundaki aşırılıkçı savaşçıları dizginleme sözü verdi.
Verdiği güvenceler, hükümetini yaptırımların hafifletilmesi ve mali destekle destekleyen ABD, Avrupa ve Körfez ülkelerini ikna etmesine yardımcı oldu. Mart ayında Esad ailesinin mezhebinden yüzlerce sivil öldüren güçleri ve hükümetinin silahlı destekçileri, birçok Suriyeli bunu tek seferlik, eski diktatörlüğe yakın görülen insanlara karşı acımasız ama beklenen bir intikam patlaması olarak değerlendirdi.
Daha sonra Süveyda adlı bir eyalette katliam yaşandı.
Aynı zamanda ülke için bir dönüm noktasıydı. Birçok Suriyeli için Süveyda’daki katliam, hükümet ve hükümet yanlısı güçlerin Suriyeli azınlıkları hedef alıp öldürme örüntüsünü açıkça ortaya koydu ve bu örüntüye pek fazla tepki gösterilmedi.
Şimdi, toplu katliamlara yönelik öfke, el-Şara’nın ülkenin bazı bölgelerindeki kontrolünü tehdit ediyor.”
Pek çok rapor hazırlandı
Bu arada Suriye geçiş hükümetine bağlı güçlerin Alevi ve Dürzilere yönelik katliamlarına hakkında Suriye İnsan Hakları Gözlem Evi (SOHR), BM, Af Örgütü, Reuters ve Human Rights Watch da raporlar hazırlamıştı. BM, Alevileri hedef alan saldırıların “yaygın ve sistematik olduğuna ve muhtemelen savaş suçu” olduğuna dikkat çekmişti. (Kaynak: Numedya)