Amerika kıtasının en büyük medeniyetlerinden biri olan Aztekler, yalnızca askeri güçleriyle değil, ticari etki alanlarıyla da dikkat çekiyor. Tulane Üniversitesi’nden araştırmacılar, Meksika’nın antik başkenti Tenochtitlan’da bulunan 788 obsidyen nesne üzerinde yaptıkları kimyasal analizlerle, Aztekler’in kıyıdan kıyıya uzanan bir ticaret ağı kurduğunu ortaya koydu.
Araştırmaya göre analiz edilen eserler arasında silahlar, küpeler, kolyeler, asalar ve süslenmiş insan kafatasları yer alıyor. Obsidyenlerin büyük çoğunluğu (yaklaşık %90’ı), Tenochtitlan’ın kuzeydoğusundaki Sierra de Pachuca bölgesinden geliyor. Bu bölge, yeşil ve altın rengiyle dikkat çeken obsidyen kaynaklarıyla tanınıyor.
‘Sadece kendi topraklarından değil, rakiplerinden de tedarik etmişler’
Araştırmanın başyazarı antropolog Diego Matadamas-Gomora, “Bu tür bir bileşim analizi, imparatorluğun yayılma süreci, siyasi ittifakları ve ticaret ağlarının nasıl evrildiğini anlamamıza olanak tanıyor” dedi.
Özellikle 1430 yılı sonrası, Aztek İttifakı’nın kurulmasının ardından, Tenochtitlan’a sadece kendi bölgelerinden değil, rakip siyasi güçlerin topraklarından da obsidyen getirildiği ortaya çıktı. Örneğin bazı obsidyen parçaları, Aztekler’le farklı dil konuşan Purépecha İmparatorluğu’na ait Ucareo bölgesinden izlenebiliyor.
‘Sembol eşyalar için yerel obsidyen tercih edildi’
Günlük kullanım eşyaları dışında, dini ve ritüel amaçlı yapılan kutsal objelerin büyük çoğunluğu yalnızca Sierra de Pachuca kaynaklı obsidyenden üretilmiş. Bilim insanlarına göre, bu tercih büyük ihtimalle yeşilin eşsiz tonları ve simgesel anlamlardan kaynaklanıyor.
Aztek pazarı Mesoamerika’nın kalbiydi
Araştırma, Aztekler’in sadece yerel üretime dayalı değil, bölgesel ve kültürel sınırları aşan bir ticaret anlayışına sahip olduğunu gözler önüne seriyor. Tenochtitlan’daki büyük pazarda, Mesoamerika’nın dört bir yanından tüccarların bir araya geldiği, tarihsel belgelerde de yer alıyor.
Antropolog Jason Nesbitt, bu çalışmanın sadece Aztek İmparatorluğu’nun ulaştığı karmaşıklığı değil, aynı zamanda arkeolojik bilimlerin antik kültürler üzerindeki çözümleyici gücünü de gösterdiğini belirtti.
Çalışma, PNAS dergisinde yayımlandı.
