Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’nin özel uzmanları, gazeteci ve insan hakları aktivisti Pexşan Ezîzî hakkında verilen idam cezasının onanmasına tepki gösterdi.
Bağımsız insan hakları uzmanları Mai Sato, Morris Tidball-Binz, Reem Alsalem, Nicolas Levrat, Gina Romero, Irene Khan, Laura Nyirinkindi, Claudia Flores, Dorothy Estrada Tanck, Ivana Krstic ve Haina Lu’nun imzacısı olduğu açıklamada, “İdam cezası uluslararası insan hakları hukukunun ciddi bir ihlalini teşkil etmektedir” denildi.
Ezîzî’nin tutuklanma sürecinin aktarıldığı açıklamada, “Ezizî’nin tutuklanması ve mahkum edilmesi, Irak ve Suriye’deki mültecilere verdiği destek de dahil olmak üzere, yalnızca bir sosyal hizmet uzmanı olarak yaptığı meşru çalışmalarla ilgili görünmektedir” diye kaydedildi.
Ezîzî’nin ailesinin bazı üyelerinin de geçici olarak gözaltına alındığı ve baskıya uğradığı hatırlatıldı. Uzmanların İranlı yetkililere temas halinde olduğu ve Ezîzî hakkındaki cezanın iptal edilmesi istendi.
Açıklamada, “Kürt kadın aktivistlerin siyasi amaçlı suçlamalarla özellikle hedef alınmasından derin endişe duyuyoruz. Ezîzî’nin yargılanması, İran’da azınlık kadın aktivistlerin karşı karşıya kaldığı zulmün arttığını ve bir korku iklimi yaratarak onları cezalandırma ve susturma niyetinin devam ettiğini yansıtmaktadır” ifadelerine yer verildi.
4 Ağustos 2023’te tutuklandı
Pexşan Ezîzî, 4 Ağustos 2023 tarihinde İran İstihbarat Güçleri tarafından Tahran’ın Harazi kasabasında ailesinin yanındayken gözaltına alındı. İlk olarak Evin Cezaevi’nin 209 numaralı koğuşunda tutulan Ezîzî, daha sonra kadınlar koğuşuna nakledildi.
Öte yandan ailesinden üç kişi de ona yardım ettiği gerekçesiyle farklı cezalara çarptırıldı: Babası Aziz Ezîzî, kız kardeşi Pirşeng Ezîzî ve damadı Hüseyin Abbasi birer yıl hapis cezası aldı. Aynı dosyadan yargılanan diğer iki kişi ise Pexşan Ezîzî’ye yardım ettikleri için iki yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Adil yargılanma hakkından mahrum bırakıldı
Pexşan Ezîzî hakkındaki suçlamaları reddetti ve bağımsız bir kadın aktivist olarak toplumsal ve kadın hakları konusunda faaliyet yürüttüğünü belirtti. Tutuklu kaldığı süre boyunca adil yargılanma hakkından ve avukat ile aile ziyaretlerinden mahrum bırakıldı.
1984 yılında Mahabad kentinde doğan Ezîzî, daha önce de 2009 yılında Tahran’da tutuklanmış ve 2010 yılında kefalet karşılığında serbest bırakılmıştı.
Son olarak, Evin Cezaevi’nden yazdığı mektupla kamuoyuna yaşadığı işkenceleri anlatan Pexşan Ezîzî, mücadeleyi büyütme çağrısı yapmıştı.
