Polonya’nın, hava sahasını defalarca ihlal eden Rusya’ya ait insansız hava araçlarını düşürdüğünü 10 Eylül’de duyurmasının yankıları sürüyor.
Varşova yönetimi, Ukrayna ve Litvanya’yı yanına alarak dün ortak bir açıklama yaptı.
Üç ülkenin dışişleri bakanlarının imzasını taşıyan yazıda “Ortaklarımızı, Ukrayna’nın hava savunmasını acilen güçlendirmeye ve NATO’yla Avrupa Birliği’nin doğu kanadını güvence altına alma çabalarında Litvanya ve Polonya’ya destek vermeye çağırıyoruz. Yalnızca yeterli ve güçlü bir yanıt, gerginliğin daha fazla tırmanmasını önleyebilir” ifadeleri kullanıldı.
Polonya, ABD Başkanı Donald Trump’ın konuya ilişkin “Bir hata olmuş olabilir” demesine ayrıca yanıt verdi.
Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, Trump’ın bu açıklamasına dair bir haberi sosyal medya platformu X’teki hesabında alıntılayarak “Hayır, bu bir hata değildi” ifadesini kullandı.
Polonyalı yetkililer, silahsız olduğu görülen dronların salıyı çarşambaya bağlayan gece kendi hava sahalarını 19 kez ihlal ettiğini bildirdi..
NATO’nun savaş jetlerini alarma geçiren olayla birlikte Avrupa birlikleri dronlardan en az üçünü vurarak düşürdü.
Rusya Savunma Bakanlığı ise Ukrayna’ya yoğun saldırılar düzenlerken Polonya’daki tesisleri kasten hedef almadıklarını savunuyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sözcüsü Mariya Zaharova da Polonya’nın hava sahasını ihlal ettiklerine dair herhangi bir kanıt olmadığını öne sürdü.
NATO Anlaşması’nın 5. maddesi bu olayla birlikte tekrar gündeme geldi. Bu maddeye göre saldırıya uğrayan bir NATO ülkesinin yardım talep etmesi ve diğer tüm üyelerin oybirliğiyle bunu kabulü halinde oraya askeri destek sağlanması gerekiyor.
Polonya henüz böyle bir adım atmasa da Trump yönetiminin Rusya’ya karşı tutumu, Washington’ın bu yükümlülüğünü yerine getirmekten kaçınabileceği endişelerini de beraberinde getiriyor.
Polonya BMGK’den toplantı talep etti
Rusya’nın çok sayıda insansız hava aracıyla (İHA) Polonya hava sahasını ihlal etmesi üzerine ilk kez NATO hava savunma sistemlerinin devreye girerek bunların bazılarının düşürülmesi, Ukrayna savaşının başka Avrupa ülkelerine de sıçraması endişesini arttırdı.
Rusya’nın “İHA provakasyonlarının” güvenliğini tehdit ettiği gerekçesiyle Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 4. maddesinin işletilmesini talep ederek gerilimi dün NATO gündemine taşıyan Polonya, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden (BMGK) de acil toplantı talep etti.
BMGK’nin dönem başkanı Güney Kore, acil toplantının ne zaman yapılacağına dair görüşmelerin sürdüğü bilgisini paylaştı. Ayrıca sadece Polonya’nın değil, Slovenya, Danimarka, Yunanistan, Fransa ve İngiltere’nin de konunun BMGK gündemine alınmasını talep ettiği belirtiliyor.
Guterres: Savaşın yayılması riski arttı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya’nın Polonya hava sahası ihlalleriyle tırmanan gerilimi değerlendirirken, “Ukrayna’daki savaşın ülke sınırlarının ötesine yayılmasının gerçek bir risk olduğunu” söyledi.
BM Sözcüsü Stephane Dujarric de, “Bu olay, bir kez daha bu yıkıcı ihtilafın yayılma riskinin altını çizmekte” açıklamasını yaptı.
NATO’nun, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana ilk kez ittifak üyesi bir ülkeye yönelik potansiyel bir tehdide birlikte harekete geçerek karşı koymuş olması, önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Siyasi gözlemcilerin değerlendirmelerinde, Batı’nın savunma ittifakının askeri yetkinliklerini savunma amaçlı da olsa harekete geçirildiğine ,Rusya kaynaklı bir tehdide askeri bir yanıt verildiğine, işaret ediliyor ve artık NATO-Rusya geriliminde kritik bir eşiğin aşıldığı yorumları öne çıkıyor.
