Rus milletvekili Vitaly Milonov, Danimarka’ya bağlı özerk bölge Grönland’ın Rusya Federasyonu’na katılması gerektiğini söyledi. Milonov buna gerekçe olarak, Grönland’ın yerli halkı ile Rusya’nın Inuit nüfusunun akraba diller konuştuğunu savundu.
Milonov’un son açıklamaları, hem adanın bağımsızlık yanlısı liderinin hem de Kopenhag’ın kesin bir dille reddetmesine rağmen, ABD Başkanı Donald Trump’ın Grönland’ı ilhak etme planları hakkında yaptığı bir dizi tartışmalı açıklamanın ardından geldi.
Gazeta.ru’ya konuşan Milonov, “Donald Trump’ın Kanada’nın aslında Amerika’nın en fakir, en yoksul eyaleti olduğu ve tamamen ABD’ye bağımlı olduğu yönündeki açıklamalarını duyduk. Ve ABD’nin kendisi de Joe Biden yönetiminin bir sonucu olarak ortaya çıkan en derin ekonomik ve siyasi krizin içinde” ifadelerini kullandı.
Milonov, bu durumun Rusya’yı, Rusya’nın İnuit nüfusuyla “ortak bir etnik grup” olarak tanımladığı Grönland yerlilerini destekleyecek “istikrarlı bir ekonomiye ve siyasi sisteme sahip tek normal devlet” olarak bıraktığını iddia etti.
Her iki grubun da “aynı dilin bir lehçesini konuştuğunu” savunan Milonov, “Grönland, Rusya Federasyonu’nun yeni bir öznesi haline gelebilir. Örneğin Grönland Halk Cumhuriyeti gibi” dedi.
Milonov ayrıca, bölgenin Rusya’nın korumasına ve desteğine ihtiyacı olduğunu ve “kendileri zaten ahlaki açıdan soysuz olan Danimarkalı işgalcilerin boyunduruğu altında” bundan mahrum bırakıldığını iddia etti.
Ne olmuştu?
Eski bir Danimarka kolonisi olan Grönland’a 1979 yılında özerklik verilmişti. Başbakan Mute Egede, bu ayın başlarında adanın bağımsızlık istediğini yineledi ve bir referandumun yolda olduğunu belirtti, ancak bir zaman çizelgesi belirtmedi.
Egede, “Grönland, Grönland halkı içindir. Danimarkalı olmak istemiyoruz, Amerikalı olmak istemiyoruz” dedi.
Trump, 23 Aralık 2024’te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland’ın ülkesinin kontrolünde bulunması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek, Ada’nın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın “mutlak zorunluluk” olduğunu savunmuştu.
Grönland’a ‘ilginin’ nedeni ne?
Aslında Trump’ın Dünya’nın en büyük adası Grönland’a olan ilgisi yeni değil, 2017-2021 yılları arasındaki ilk başkanlık döneminde de burayı satın alarak ABD’ye katmak istediğini söylemiş ve tepkileri üzerine çekmişti. Trump 2019’da adayı satın almak istediğini beyan ettiğinde Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen bu talebi geri çevirmiş, ABD Başkanı karşılığında Danimarka ziyaretini iptal etmişti.
Kar ve buzla kaplı muhteşem doğası, dağları, tundrası ve hayvanlarıyla turistlere sıra dışı bir deneyim sunan Grönland, dünya için artık güzel Instagram fotoğraflarının paylaşıldığı bir destinasyondan fazlası.
Yaklaşık 56 bin Grönlandlı’ya koruma vadeden Trump’ın bölgeye olan ilgisinin ardında adanın taşıdığı jeopolitik ve ekonomik önem yatıyor.
Grönland, yeraltı kaynakları son derece zengin olan bir bölge. Öte yandan iklim değişikliği nedeniyle buzulların eridiği bir çağda, Çin ve Rusya gibi süper güçlerin Grönland’ın da yer aldığı Arktik bölgesine olan stratejik ilgisi de giderek artıyor.
Alaska eyaleti sayesinde bu bölgede doğal bir aktör konumundaki ABD’nin 1951 yılından bu yana Grönland’ın kuzeybatısında bir hava üssü de bulunuyor.
