Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam’a giderek Heyet Tahrir Şam (HTŞ) örgütünün lideri Ebu Muhammed el Colani ile görüştü. Görüşme, Suriye’deki son gelişmelerin masaya yatırıldığı bir ortamda gerçekleşti.
HTŞ’nin Telegram kanalından yapılan açıklamaya göre, El Colani görüşmede, BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2254 sayılı kararının güncellenmesi gerektiğini ve mevcut duruma uygun hale getirilmesi gerektiğini vurguladı. 2015 yılında kabul edilen bu karar, Suriye halkının liderliğinde bir siyasi geçiş süreci, insani yardımların artırılması ve” terörle” mücadeleye dair bir yol haritası öngörüyordu. Karar, aynı zamanda yeni bir anayasa hazırlanması ve BM gözetiminde özgür ve adil seçimlerin yapılmasını hedefliyor. Kararda, HTŞ’nin kurucu unsurlarından olan El Nusra Cephesi “terör örgütü” olarak tanımlanıyor.
El Colani, görüşmede Suriye’nin toprak bütünlüğü, yeniden inşası ve ekonomik kalkınmasına odaklanılmasının önemine de değindi. Ayrıca, Suriyeli mültecilerin güvenli bir ortamda geri dönüşünü sağlamak için siyasi ve ekonomik destek verilmesi gerektiğini ifade etti.
Pedersen’in görüşmede, HTŞ’ye uygulanan yaptırımların kaldırılabileceği sinyali verdiği de belirtildi. BM ve diğer uluslararası kuruluşlar, Suriye’ye, HTŞ’ye ve diğer gruplara yönelik çeşitli yaptırımlar uyguluyor.
Görüşmede, Pedersen ayrıca uluslararası toplumun, Suriye’deki kurumların çökmemesi için çaba göstermesi gerektiğini de vurguladı.
‘Büyükelçilikler art arda faaliyete geçiyor’
Suriye’deki Esad rejiminin devrilmesinin ardından diplomatik temaslar hız kazanmış durumda. Türkiye’nin 12 yıl aradan sonra Şam’da yeniden faaliyete geçirdiği büyükelçiliğini, Katar da takiben 2011’de kapattığı büyükelçiliğini tekrar açmaya hazırlanıyor. Katar, Esad’a karşı kitlesel protestoların ardından büyükelçiliğini kapatmıştı.
Fransa, Şam’daki uzun süredir kapalı olan büyükelçiliğine yeni bir misyon şefi atadı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, diplomatik misyonun, insani yardımların koordinasyonu gibi konularda irtibat sağlamakla görevli olacağını belirtti. Barrot, Fransa’nın Şam’daki yeni yönetime karşı “naiflik” göstermeyeceğini ve gelişmeleri dikkatle izleyeceğini ifade etti.
‘Uluslararası toplumun tereddütleri devam ediyor’
Suriye’deki HTŞ, 8 Aralık’ta Şam’a girerek Esad rejimini devirmişti. Rejim sonrası kurulan geçici hükümet, uluslararası toplumla işbirliği taahhütlerinde bulunmuş ancak HTŞ’nin El Kaide geçmişi, uluslararası toplumda tereddütlere yol açıyor. Geçici hükümetin Mart ayına kadar görevde kalması bekleniyor, ancak HTŞ gelecekteki hükümetin nasıl şekilleneceği konusunda henüz bir açıklama yapmadı.
