İsrail dün Hamas lideri Yahya Sinvar’ın ölümünü duyurdu. Avrupa ülkelerinden Hamas’a ateşkes çağrısı gelirken, örgütün nasıl bir değişim içine gireceği ise merak konusu. Hamas ve İsrail için olası senaryolar şöyle sıralanıyor:
Liderlik mücadelesi: Sinvar’ın ölümü, Hamas içinde liderlik mücadelesine yol açabilir. Bu durum, gruptaki bazı fraksiyonların güç kazanma çabalarıyla daha da radikalleşmesine veya daha ılımlı seslerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Stratejilerin etkilenmesi: Yeni liderin kim olduğuna bağlı olarak, Hamas askeri taktiklerini veya siyasi stratejilerini değiştirebilir; bu da İsrail ile olan etkileşimlerini etkileyebilir.
İsrail’in tepkileri
Askeri operasyonlar: İsrail, Hamas içinde algılanan bir zayıflıktan yararlanmak amacıyla Gazze’deki askeri operasyonlarını artırabilir.
İstihbarat ve önleyici Hareketler: İsrail’in istihbarat birimi, Hamas veya Gazze’deki parçalı gruplardan gelebilecek olası misillemeleri önlemek için yoğunlaşabilir.
Hizbullah’ın hesaplamaları
Hamas’a destek: Hizbullah, dayanışma göstergesi olarak Hamas’a desteğini artırabilir; bu durum, ortak operasyonlar veya koordineli saldırılara yol açabilir.
İç sorunlar: Alternatif olarak, Hizbullah kendi iç sorunlarına odaklanabilir; özellikle Lübnan’daki siyasi istikrarsızlığa bağlı olarak.
Bölgesel dinamikler
İran’ın rolü: Hem Hamas hem de Hizbullah’a destek veren İran, durumu daha fazla etkilemek isteyebilir ve bu da bölgedeki gerilimleri artırabilir.
Diğer aktörler: Mısır ve Katar gibi ülkeler, tarihsel olarak Hamas ile İsrail arasında aracılık yapmışlardır ve bu durumun istikrarını sağlamada kritik bir rol oynayabilirler.
Kamuoyu ve protestolar
Artan şiddet: Sinvar gibi önemli bir figürün ölümü, hem Gazze’de hem de Batı Şeria’da kamu protestolarının ve şiddetin artmasına yol açabilir; bu durum, Filistin Yönetimi liderleriyle olan ilişkileri gerilebilir.
Uluslararası tepkiler: Küresel tepkiler, özellikle Batılı ve Arap ülkelerden gelen tepkiler, hem İsrail’in hem de Hamas’ın tepkilerini şekillendirebilir.
Müzakere olasılığı
Diplomasiye yöneliş: Hamas içindeki yeni liderlik müzakere eğilimindeyse, bu durum ateşkes görüşmelerine veya daha uzun vadeli barış görüşmelerine kapı açabilir; ancak bu tür senaryolar genellikle bölgesel koşullara bağlıdır.
