Suriye batı bölgelerinde Mart ayında gerçekleşen mezhep temelli toplu katliamların ardından kurulan Hakikatleri Araştırma Komisyonu’na verilen sürenin dolmasının üzerinden iki gün geçmesine rağmen, henüz kamuoyuna herhangi bir resmi açıklama yapılmadı.
Gecikme, insan hakları çevrelerinde ve katledilenlerin yakınları arasında büyük bir öfkeye yol açtı.
Başta Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ve Uluslararası Af Örgütü olmak üzere birçok kuruluş, sonuçların açıklanmamasını ‘cezasızlık kültürünün bir parçası’ olarak değerlendiriyor.
Uluslararası Af Örgütü, bu sessizliğin adalete olan güveni zedelediğini ve yeni şiddet döngülerinin önünü açabileceği uyarısında bulundu.
Katliamların ardından Şam geçiş hükümeti Başkanı Ahmed Şara’nın talimatıyla kurulan komisyona, kapsamlı bir soruşturma yürüterek nihai raporunu sunması için süre tanınmıştı.
Şara, kamuoyuna “suçluların hiçbir müsamaha gösterilmeden adil biçimde yargılanacağı” sözü vermişti. Ancak aradan geçen zamana rağmen herhangi bir bulgunun ya da sonucun paylaşılmamış olması, bu sözlerin inandırıcılığını sorgulatıyor.
Uluslararası Af Örgütü’nün Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Kristine Beckerle, kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, Şara’nın soruşturmanın tüm bulgularını eksiksiz biçimde yayımlamasını ve sorumluların adalet önüne çıkarılmasını talep etti.
Beckerle açıklamasında, “Şara, veri toplama heyetinin kıyı bölgelerinde Alevi sivilleri hedef alan toplu öldürmelere ilişkin soruşturmasının bulgularını eksiksiz olarak yayımlama sözü vermeli ve sorumluların adalet önüne çıkarılmasını sağlamalıdır. Öldürülenlerin yakınlarının ve kamuoyunun bu süreçte kullanılan yöntemle ve heyetin vardığı sonuçlarla ilgili bilgi edinme hakkı vardır.
Hayatta kalanların ve öldürülenlerin ailelerinin; neler yaşandığını, kimin sorumlu olduğunu ve yetkililerin adaleti tesis etmek için hangi somut adımları atacağını bilme hakkı var. Yalnızca bağımsız ve tarafsız soruşturmalar güvenilir ve adil yargılamaları başlatabilir. Başkan aynı zamanda hayatta kalanlara ve etkilenen ailelere etkili onarımlar sağlanmasını temin etmelidir.” diye kaydetmişti.
İnsan hakları örgütleri, Suriye’nin sahil kesiminde ve diğer bölgelerinde mezhep temelli saldırıların sürdüğüne dikkat çekerek, komisyonun sessizliğinin yeni bir şiddet sarmalının habercisi olabileceğini vurguladı. Kurban yakınlarının hâlâ gerçeği öğrenmeyi beklediğini hatırlatan örgütler, komisyonu acilen bir basın toplantısı düzenleyerek bulgularını açıklamaya çağırdı. Bu aşamada şeffaflığın, hem toplumsal güvenin yeniden inşası hem de adaletin tesisi açısından hayati önemde olduğunun altı çizildi.
