Suriye’de Heyet Tahrir eş-Şam liderliğindeki grupların Şam’a ilerleyişinin ardından 8 Aralık 2024’te devrilen Beşar Esad’ın Moskova’daki sürgün hayatına ilişkin yeni ayrıntılar ortaya çıktı. Britanya merkezli The Guardian’ın haberine göre Esad ailesi, Moskova ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında “izole, sessiz ama lüks” bir yaşam sürdürüyor.
Gazeteye konuşan güvenilir kaynaklara göre, Beşar Esad yeniden tıp eğitimine döndü. Devrik liderin göz hastalıkları (oftalmoloji) alanında dersler aldığı, Rusça öğrendiği ve mesleki bilgisini tazelediği aktarıldı. Aileyle temas halinde olan bir kaynak, “Bu onun tutkusu. Paraya ihtiyacı olduğu söylenemez. Savaş başlamadan önce Şam’da düzenli olarak oftalmoloji pratiği yapıyordu” ifadelerini kullandı. Guardian, bu durumun Moskova’daki varlıklı çevrelerin Esad için potansiyel bir hasta kitlesi oluşturabileceğine işaret etti.
İki ayrı kaynağa göre Esad ailesi, Moskova’nın zengin ve korunaklı Rublyovka bölgesinde yaşıyor olabilir. Bu bölgede, 2014’te Ukrayna’dan kaçan eski Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in de ikamet ettiği biliniyor. Haberde, Rus yetkililerin Esad’ın eski rejim kadrolarıyla temasını sınırladığı da belirtildi.
(Rublyovka bölgesi)
Kremlin’e yakın bir kaynak ise Esad’ın artık Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve siyasi elitler açısından “önemsiz” görüldüğünü söyledi. Aynı kaynak, “Putin, iktidar üzerindeki kontrolünü kaybeden liderlere karşı sabırsızdır. Esad artık etkili bir figür değil” dedi.
Guardian’ın aktardığına göre Esad, Şam’ın düşüşü öncesinde ne ailesini ne de yakın müttefiklerini bilgilendirdi. Beşar Esad’ın kardeşi Mahir Esad’a yakın bir isim, “Mahir günlerce Beşar’ı aradı ama telefonlarına çıkmadı. Son ana kadar saraydaydı; isyancılar geldiğinde nargilesinin közleri hâlâ sıcaktı” ifadelerini kullandı.
Haberde, Esma Esad’ın sağlık durumuna da yer verildi. Uzun süredir lösemiyle mücadele eden Esma Esad’ın, Rusya’da güvenlik servislerinin gözetiminde uygulanan deneysel bir tedaviyle iyileştiği belirtildi. Sağlığının düzelmesinin ardından Esad’ın kamuoyuna konuşmaya istekli olduğu, RT ve ABD’deki bir sağcı podcast için röportaj ayarladığı ancak Moskova’nın onayını beklediği aktarıldı.
Esad’ın çocuklarının ise Moskova’daki yeni yaşamlarına uyum sağlamaya çalıştığı ifade edildi. Ailenin kamuoyu önünde birlikte görüldüğü tek anın, 30 Haziran’da kızı Zeyn el-Esad’ın MGIMO Üniversitesi’ndeki mezuniyet töreni olduğu kaydedildi. Zeyn el-Esad’ın pahalı alışverişler yaptığı, lüks salonlara ve spor merkezlerine üye olduğu da haberde yer aldı.
Guardian, Esad ailesinin başlangıçta BAE’ye taşınmayı umduğunu ancak bunun şimdilik mümkün görünmediğini yazdı. Haberde, BAE’nin bile Esad’a ev sahipliği yapma konusunda çekinceleri olduğuna dikkat çekildi.
