Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 18 Ağustos Pazartesi günü Washington DC’de ABD Başkanı Donald Trump’ı ziyaret edecek. Avrupalı liderlerin de tek tek görüşmeye katılacağı belirtiliyor.
Trump’ın Alaska’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le 15 Ağustos’ta yaptığı görüşme Ukrayna savaşında bir ateşkes anlaşmasına varılmadan sona erdi.
Avrupalı liderler de 17 Ağustos Pazar günü, tıpkı Alaska zirvesi öncesi yaptıkları gibi, konuyla ilgili tekrar biraraya geliyor.
Yapılacak online görüşmeye İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz eş başkanlık ediyor.
Ukrayna lideri ve Avrupa Komisyonu Başkanı Brüksel’de biraraya geldi ve Avrupa liderlerinin yapacağı online toplantıya katılıyor.
Toplantıya Ukrayna’nın diğer müttefikleri de katılıyor. 30’dan fazla ülke, Ukrayna’da bir anlaşmayı ve kalıcı barışı garanti altına almayı amaçlayan “gönüllüler koalisyonu”nun bir parçası.
Ukrayna lideri ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen Brüksel’de biraraya geldi ve Avrupa liderlerinin bugün düzenleyeceği online toplantıya birlikte katılacak.
İkilinin düzenlediği basın toplantısına Von der Leyen, yarın Zelenski ve diğer Avrupalı liderlere Washington’da eşlik etmekten mutluluk duyduğunu söyleyerek sözlerine başladı.
“Ne kadar sürerse sürsün, sizi desteklemeye devam edeceğiz” dedi.
Barışın hem Ukrayna’yı hem de Avrupa’yı koruyacak güvenlik garantilerini içermesi gerektiğini belirtti.
Ukrayna’nın toprak egemenliğinin korunması ve silahlı kuvvetlerine -uluslararası örgütlere katılma ve diğer ülkelerden yardım alma dahil- hiçbir sınırlama getirilmemesi gerektiğini söyledi.
Zelenski ise savaşın başlangıcından bu yana Ukrayna’ya gösterilen destek için Avrupa Birliği’ne teşekkür etti.
Birliktelik vurgusu yaptı ve “Washington’ın bizimle olması önemli” dedi. “Bu birlik, gerçek barışa ulaşmaya yardımcı oluyor” sözlerini ekledi.
Liderlerin en son yaptığı 13 Ağustos’taki görüşmeye ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance de katılmıştı.
Zelenski yarın Trump’la görüşecek
Zelenski 18 Ağustos’ta Trump’la görüşmek üzere Beyaz Saray’a gidecek.
Bu görüşmede Zelenski’nin ABD ve Rusya görüşmelerine daha fazla dahil olmasını sağlamakla ve barış anlaşması durumunda Ukrayna’ya verilebilecek güvenlik garantileriyle ilgili neler yapılabileceği konuşulması planlanıyor.
Pazar günü erken saatlerde Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in de, Zelenski ile Trump görüşmesine katılmak üzere Pazartesi günü Washington DC’ye gideceği açıklandı.
Başbakanlık sözcüsü, bu gezinin, Trump’ın Alaska’da Putin ile görüşmesinin ardından bilgi alışverişinde bulunma amaçlı olacağını belirtti.
Görüşmelerde ayrıca “güvenlik garantileri, toprak meseleleri ve Rus saldırganlığına karşı savunmasında Ukrayna’ya sürekli destek sağlanmasının” ele alınacağı belirtildi. Buna yaptırımlarla baskının devam etmesinin de dahil olduğu eklendi.
Ardından birkaç dakika içinde, Avrupalı liderler tek tek Beyaz Saray’daki görüşmeye gideceklerini teyit etmeye başladı.
Katılacağını açıklayan diğer liderler şöyle:
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen
Almanya Başbakanı Friedrich Merz
Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni
İngiltere Başbakanı Keir Starmer
Trump: ‘Rusya konusunda büyük ilerleme’
Avrupalı liderler Zelenski ile biraraya gelirken Trump da kendi sosyal medya sitesi Truth Social’da, “RUSYA KONUSUNDA BÜYÜK İLERLEME. TAKİPTE KALIN! Başkan DJT” yazdı.
Öncesinde “Sahte Haberleri” eleştiren iki gönderi paylaşmıştı.
Trump, “Anlaşma kapsamında Rusya’nın Moskova’dan vazgeçmesini sağlasaydım, ‘Sahte Haber’ ve ORTAĞI Radikal Sol Demokratlar, korkunç bir hata yaptığımı ve çok kötü bir anlaşma yaptığımı söylerdi” dedi.Ayrı bir gönderide de benzer şekilde “‘Sahte Haber’i Biden hakkındaki gerçeği çarpıttığı için” eleştirdi: “Biden’ın asla olmaması gereken, aptalca savaşıyla ilgili Alaska’da harika bir toplantı yaptım.”
Trump “sahte haber” kelimesini ilk başkanlık döneminden beri sık sık kullanıyor.
Öte yandan Trump’ın Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff CNN’e verdiği röportajda Ukrayna’nın topraklarıyla ilgili konuştu. Özellikle beş bölgeden bahsetti ve onları her zaman “anlaşmanın can alıcı noktası” olarak tanımladı.
Rusya 2014’te Kırım’ı yasadışı ilhak etti; Luhansk, Donetsk, Zaporijya ve Herson bölgeleriyse 2022’de yapılan referandumların ardından ilhak edildi.
Witkoff, “Ruslar bu beş bölgenin tamamı konusunda masada bazı imtiyazlar verdi” dedi.
Donetsk bölgenin “önemli bir tartışma” konuşu olduğunu söyledi, yarını işaret etti ve “Umarım bu konuda hemen o anda bazı kararlar alabiliriz” diye ekledi.
Witkoff ayrıca, Putin’in Ukrayna için “güçlü” güvenlik garantilerini kabul ettiğini söyledi. Bunu “oyunu değiştirici” olarak nitelendirdi.
Zelenski: Birlikte barış ve güvenlik için çalışıyoruz
Ukrayna Devlet Başkanı, Rusya’nın savaşı sona erdirme çabalarını zorlaştırdığını belirterek, “ölümleri durdurmak, savaşı durdurmanın temel unsurlarından biridir” dedi.
X’te yaptığı paylaşımda Rusya’nın ateşkes çağrılarını pek çok kez reddettiğini, saldırıları ve ölümleri durdurmadığını yazdı. Bunun durumu daha karmaşık hale getirdiğini belirtti.
Zelenski, barış ve güvenlik için diğer ülkelerle çalışmaya devam ettiğini vurguladı, liderlerin ayrıntıları netleştirmeleri ve savaşı sona erdirmek için hangi adımların gerekli olduğuna karar vermeleri gerektiğini söyledi.
Trump ve Putin’in Ukrayna konulu merakla beklenen Alaska zirvesi ateşkesten bahsedilmeden sona erdi. İki buçuk saatten fazla süren görüşmelerin ardından her iki lider de aralarındaki ilişkileri övdü, ancak Trump “O noktaya gelemedik” dedi.
Görüşmenin ardından Beyaz Saray, Trump’ın Washington’a dönüş uçağında Zelenski ile uzun bir telefon görüşmesi yaptığını açıkladı.
Diplomasi trafiği
Ağustos’un ikinci haftası, Trump ve Putin’in yüz yüze görüşme yapacağı duyuruldu ve diplomatlar harekete geçti.
Görüşme bir anlaşmayla sonuçlanmasa da, uluslararası alanda bir dizi görüşmeye yol açtı.
Peki neler yaşandı:
6 Ağustos: Trump’ın Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü.
8 Ağustos: Trump, Putin ile yapacağı merakla beklenen görüşmeyi duyurdu ve bu görüşme daha sonra Kremlin tarafından onaylandı.
11 Ağustos: Avrupa Birliği dışişleri bakanları, herhangi bir anlaşmaya varılmadan önce koşulsuz ateşkes çağrısında bulundu.
11 Ağustos: ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında, savaşı sona erdirmek için Rusya ile Ukrayna arasında “toprak takası” yapılabileceğini söyledi.
13 Ağustos: Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski Berlin’e gitti. Avrupalı liderler ve NATO üyeleri, Trump ve JD Vance’in de yarıda katıldığı bir telefon görüşmesi düzenledi.
13 Ağustos: Trump, Putin ve Zelenski arasında bir görüşme ihtimali olduğunu söyledi.
14 Ağustos: Zelenski, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile görüşmek üzere Londra’ya gitti. Basın toplantısı yapılmadı.
15 Ağustos: Alaska’daki Trump-Putin görüşmesi bir anlaşmayla sonuçlanmadı, ancak her iki taraf da ayrıntı vermeden bazı ilerlemeler kaydedildiğini söylüyor.
17 Ağustos: Avrupalı liderler online bir toplantı düzenliyor.
18 Ağustos: Zelenski, Şubat ayında Beyaz Saray’daki görüşmeden bu yana Trump ile ilk kezWashington DC’de buluşacak. (BBC Türkçe)