DEM Parti İstanbul Milletvekili Cengiz Çiçek, Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin (TMMOB) Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi’nden çıkarılmasına ilişkin olarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yazılı soru önergesi verdi.
Önergede, Türkiye’de her yıl yüzlerce işçinin iş cinayetleri, iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle hayatını kaybettiği veya yaralandığına dikkat çekilerek, işçi sağlığı ve iş güvenliği politikalarının bilimsel, demokratik ve şeffaf biçimde yürütülmesinin zorunluluğu vurgulandı.
2012 yılında kurulan ve 2013’ten itibaren TTB ile TMMOB’un da bileşenleri arasında yer aldığı Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi’nin yapısını düzenleyen 6331 sayılı Kanun’un bazı maddelerinin 2018’de yayımlanan bir KHK ile yürürlükten kaldırıldığı, ancak Anayasa Mahkemesi’nin 2023 yılında bu işlemi iptal ettiği hatırlatıldı. Buna rağmen, 21 Haziran 2025 tarihinde yayımlanan 2025/11 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile Konsey yeniden kurulurken TTB ve TMMOB’un dışlandığı belirtildi.
‘Emek ve meslek örgütleri sistematik olarak dışlanıyor’
Gerekçede şu değerlendirmelere yer verildi:
“Bu durum, Anayasa’ya, 6331 sayılı Kanun’a, Anayasa Mahkemesi’nin 2023 tarihli iptal kararına ve Türkiye’nin taraf olduğu ILO’nun 155 ve 187 sayılı sözleşmelerine aykırıdır. Cumhurbaşkanlığı’nın, kanunla kurulan bir konseyin bileşimini ve işleyişini düzenleme yetkisi bulunmamaktadır.”
“TTB ve TMMOB’un bilimsel uzmanlığı ve mesleki denetim kapasitesi, işçi sağlığı ve iş güvenliği politikalarının etkinliği için vazgeçilmezdir. Bu kuruluşların dışlanması, yalnızca hukuka aykırı değil, aynı zamanda emek ve meslek örgütlerinin sistematik olarak dışlandığı bir yönetim anlayışını yansıtmaktadır.”
“Kartalkaya’da yaşanan felaket, denetim eksikliklerinin ve idari sorumluluğun yargılanmamasının çarpıcı bir örneğidir. İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin bir demokrasi ve insan hakları meselesi olduğu vurgusuyla, TTB ve TMMOB’un Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi’ne yeniden dahil edilmesi ve işçilerin yaşam hakkını koruyan şeffaf, bilimsel politikalar geliştirilmesi talep edilmektedir.”
DEM Parti İstanbul Milletvekili Cengiz Çiçek’in Bakan Vedat Işıkhan’a yönelttiği sorular arasında şunlar yer aldı:
- 2025/11 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi hangi yasal yetkiye dayanılarak yayımlanmıştır? Genelge hazırlanırken Bakanlığınızın bilgi, katkı veya görüşü alınmış mıdır? TTB ve TMMOB’un Konsey’den çıkarılmasına dair Bakanlığınıza iletilen bir gerekçe var mıdır?
- 6331 sayılı Kanun, Anayasa Mahkemesi’nin 2023 tarihli iptal kararı ve Anayasa yürürlükteyken, TTB ve TMMOB’un Konsey’den çıkarılmasının hukuka uygunluğu nasıl savunulmaktadır?
- TTB’nin ILO’ya yaptığı başvuru sonrası, Bakanlığınız bu bildirimle ilgili bir değerlendirme yapmış mıdır? ILO sözleşmelerine uyumu sağlamak için hangi adımlar planlanmaktadır?
- TTB ve TMMOB’un açtığı yürütmeyi durdurma ve iptal davası sonuçlanmadan Konsey’in fiilen çalıştırılması, hukuk güvenliği ve idarenin tarafsızlığı ilkeleriyle bağdaşmakta mıdır? Bakanlığınız bu süreçte nasıl bir tutum benimsemiştir?
- TTB ve TMMOB gibi bilimsel ve mesleki uzmanlığa sahip kuruluşların Konsey’den çıkarılması, işçi sağlığı ve iş güvenliği politikalarının etkinliğini nasıl etkilemektedir?
- Çoğunluğunu emek ve meslek örgütlerinin oluşturduğu, özerk, demokratik ve mali açıdan bağımsız bir İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kurumu/Enstitüsü kurulması için Bakanlığınız bir yol haritası oluşturmayı planlamakta mıdır?
