Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sybiha, Rusya’nın son aylarda Ukrayna’ya yönelik saldırılarda, daha önce ABD’nin 2019’da Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler (INF) Anlaşması’ndan çekilmesine neden olan 9M729 tipi karadan fırlatılan seyir füzesini kullandığını açıkladı. Bu açıklama, Rusya’nın söz konusu füzeyi savaşta ilk kez kullandığına dair resmi doğrulama oldu.
Ukraynalı yetkililer, Rusya’nın Ağustos ayından bu yana 23 kez 9M729 füzesi fırlattığını, ayrıca 2022’de iki kez deneme atışı yaptığını belirtti. Kaynaklara göre 5 Ekim’de fırlatılan bir füze, 1.200 kilometre uçarak Ukrayna topraklarına düştü.
9M729 tipi füze, 2019’da ABD’nin INF Anlaşması’ndan çekilmesinin başlıca nedeni olmuştu. Washington, Moskova’nın anlaşmayı ihlal ettiğini ve füzenin menzilinin 500 kilometrelik sınırı aştığını öne sürmüştü. Füze, hem konvansiyonel hem de nükleer başlık taşıyabiliyor.
Sybiha, “Rusya’nın INF’yle yasaklanmış 9M729 füzelerini Ukrayna’da kullanması, Başkan Putin’in ABD’ye ve Başkan Trump’ın diplomatik çabalarına duyduğu saygısızlığı gösteriyor” dedi. Ukrayna, uzun menzilli silah desteğinin artırılmasının, Moskova’yı barışa zorlayacak bir baskı unsuru oluşturacağını vurguladı.
Ukrayna, ABD’den denizden fırlatılan Tomahawk füzelerini talep ediyor. Rusya ise bu silahların Ukrayna’ya verilmesinin “tehlikeli bir tırmanma” olacağı uyarısında bulundu.
Batılı askeri analistler, Rusya’nın bu adımının hem Avrupa’ya mesaj niteliği taşıdığını hem de ABD seçimleri öncesinde müzakere sürecinde baskı oluşturmayı hedeflediğini değerlendiriyor.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nden Douglas Barrie, “9M729 füzeleri, Rusya’nın daha içeriden, güvenli bölgelerden kara konuşlu saldırılar düzenlemesini sağlıyor. Bu da cephede savunmayı zorlaştırıyor” dedi.
Reuters’ın incelediği görüntülerde, 5 Ekim’de Lviv yakınlarındaki Lapaiivka köyünde vurulan bir binada 9M729 kodlu füze parçaları bulunduğu doğrulandı. Saldırıda dört sivil hayatını kaybetmişti.
