İran’da İsrail adına “işbirliği” veya “casusluk” yaptığı iddiasıyla yüzlerce kişinin gözaltına alınmasının ardından, yargılamaların ve infazların hızlandırılması talimatları keyfi infaz kaygılarını artırıyor. Uluslararası Af Örgütü, bu süreçte ölüm cezasına mahkum edilen Kürt insan hakları savunucusu ve insani yardım çalışanı Pexşan Azizi’nin durumuna dikkat çekti.
İran Yargı Gücü Başkanı’na hitaben yazılmış ve dünya çapında imzaya açılan dilekçede, Azizi’nin infazına son verilmesi ve derhal serbest bırakılması çağrısı yapılıyor.
Kamplara yardım etmek ‘silahlı isyan’ sayıldı
Pexşan Azizi, 4 Ağustos 2023’te Tahran’da gözaltına alındıktan sonra beş ay boyunca avukat ve ailesine erişimi olmadan Evin Cezaevi’nde hücre hapsinde tutuldu. Uluslararası Af Örgütü, Azizi’nin bu süreçte toplumsal cinsiyete dayalı şiddet de dahil olmak üzere işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını bildirdi.
2024 yılında Devrim Mahkemesi’nde yargılanan Azizi hakkında, “devlete karşı silahlı isyan” suçlamasıyla ölüm cezası verildi. Ancak bu karar, yalnızca 2014-2022 yılları arasında Suriye’deki kamplara sığınan kadın ve çocuklara yönelik yaptığı insani yardım faaliyetlerine dayanıyordu. Mahkeme ayrıca, Azizi’nin 2009 yılında Kürt bir öğrencinin infazını protesto ettiği için gözaltına alınmasını ve 2022 protestolarında öldürülenlerin yakınlarına destek vermesini “delil” olarak sundu.
Yargı süreci baştan sona hak ihlaliyle dolu
Uluslararası Af Örgütü’nün yayımladığı acil eylem metninde, “Sizi yalnızca barışçıl insani yardım çalışmaları ve insan hakları aktivizmi nedeniyle tutuklu bulunan Pexşan Azizi’nin infaz edilmesine yönelik tüm planları acilen durdurmaya çağırıyoruz” ifadelerine yer verildi.
Dilekçede ayrıca Azizi’ye cezaevi sürecinde sağlık hizmeti sağlanması, ailesi ve avukatlarına düzenli erişim izni tanınması, işkence iddialarına ilişkin bağımsız ve etkili soruşturma başlatılması ve ölüm cezasının tamamen kaldırılması talep ediliyor.
Uluslararası kampanya devam ediyor
Yüksek Mahkeme’nin Ocak 2025’te adli inceleme talebini reddetmesiyle infaz riski daha da yaklaşan Pexşan Azizi için başlatılan kampanyaya Uluslararası Af Örgütü’nün internet sitesi üzerinden katılım sağlanabiliyor. Örgüt, istisnasız her durumda ölüm cezasına karşı çıktığını ve Azizi’nin derhal ve koşulsuz serbest bırakılması gerektiğini vurguluyor.
Kampanyaya destek olmak için:
amnesty.org.tr/icerik/kurt-aktivist-pexsan-ezizi-infaz-riski-altinda
