Uruguay’ın efsanevi Devlet Başkanı Jose Mujica (Pepe), kansere yenik düştü.
Latin Amerika solunun simge ismi ‘dünyanın en fakir başkanı’ Mujica, 89 yaşında hayatını kaybetti.
Mujica çiftlikteki sekoya ağacının altına, köpeği Manuela’nın yanına gömülmek istediğini söylemişti.
Mujica, 2010-2015 yılları arasında görev yaptığı dönemde maaşının çoğunu bağışlaması ve eski bir Volkswagen Beetle kullanması nedeniyle bir zamanlar “dünyanın en fakir başkanı” olarak biliniyordu.
Jose Mujica, Búsqueda dergisine verdiği son demeçte “Bir daha biyokimyasal tedaviye veya ameliyata dayanamam, çünkü vücudum artık buna dayanamıyor” demişti.
‘Hayat geçip gider…’
Mujica, daha önce insanlığa ve yaşama dair söylediği sözle hafızalara kazınmıştı:
“Gereksiz ihtiyaçlardan oluşan koca bir dağ yarattık. Bir şeyler satın alıp sonra çöpe atıyoruz. Aslında boşa harcadığımız şey hayatlarımız. Bir şey satın aldığımda ve ya siz aldığınızda ödemeyi parayla yapmıyoruz. Ödemeyi yaşamımızdan, para kazanmak için harcadığımız zamanla yapıyoruz. Aradaki fark ise şu; hayatı satın alamazsınız. Hayat geçip gider… Ve hayatınızı boşa harcayıp özgürlüğünüzü kaybetmek korkunç bir şeydir.”
Yaşamından kesitler
José Mujica, tam adıyla José Alberto Mujica Cordano, 20 Mayıs 1935’te Uruguay’ın Montevideo kentinde doğdu.
Politikaya Küba Devrimi’nden ilham alan Tupamaro Marksist gerilla grubunun lideri olarak atılan Mujica, halk arasında “Pepe” lakabıyla tanınıyor.
1973’te Uruguay’da askeri diktatörlük ilan edilince tutuklandı ve 12 yıl boyunca hapiste kaldı. Bu süre zarfında ağır işkenceler gördü.
1985 yılında diktatörlüğün sona ermesinin ardından serbest bırakıldı.
Sol görüşlü bir koalisyon olan Geniş Cephe (Frente Amplio) hareketine katıldı ve 1994’te Parlamento’ya girdi, ardından Tarım Bakanı olarak görev yaptı.
2010-2015 yılları arasında ise Uruguay Devlet Başkanı olarak görev yaptı.
Mujica’nın yaşama biçimi tüm dünyada örnek bir lider olmasını sağladı. Bir hastanede sırada beklerken görüldüğü fotoğraf gündem yarattı, “külüstür” bir otomobil kullanmayı sürdürdü, küçük bir çiftlik evinde sade bir şekilde yaşadı ve görevi nedeniyle elde ettiği gelirin büyük çoğunluğunu bağışladı. 2015 yılındaysa görevini bıraktı.
Bu yaşam şekli nedeniyle TIME dergisi tarafından “Dünyanın en yoksul başkanı” olarak tanımlanan Mujica, küçük bir çiftlikte mütevazı bir yaşam sürmeye çalıştı. Başkanlık sarayında yaşamayı reddederek, eşiyle birlikte Montevideo yakınlarındaki bir çiftlikte kaldı ve maaşının büyük kısmını hayır kurumlarına bağışladı. 2015 yılında başkanlık görevini bıraktı; ancak halk arasındaki popülerliğini sürdürdü.
Başkent Montevideo’nun taşrasında üç odalı bir evde yaşıyordu.
Cumartesi Anneleri’nin oturma eylemine katılmıştı
Dünya liderlerine yaptığı konuşmalarla, söyleşilerle, hatta Netflix’teki belgesellerindeki ‘fantastik’ yaşamından anekdotlarıyla biliniyordu.
Türkiye’deki bir söyleşisinde “Parayı çok sevenlerin ticaretle ilgilenmesi gerektiğini düşünüyorum. Siyaset para biriktirmek için değildir” demişti.
CHP’nin davetiyle 2015’te İstanbul’a geldiğinde ziyareti boyunca 1973 model bir vosvos’a binmiş ve eşiyle Taksim’de üç yıldızlı bir otelde konaklamıştı.
Hatta gözaltında kaybolan çocuklarının akıbetini sormak için her hafta Galatasaray meydanında toplanan Cumartesi Anneleri’nin oturma eylemine katılmıştı.
Son uzun söyleşisini New York Times gazetesine vermişti.
Nisan 2024’te yemek borusunda kanserli bir tümör tespit edilen Pepe, radyoterapi görse de tedavide kalıcı sonuç elde edilemedi.
