İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile telefon görüşmesinde İran’a saldırı konusunda “daha fazla bekleyemeyeceklerini” söylediği ileri sürüldü.
The Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin “Öncesinde dirençli olan Trump, İran’a yönelik İsrail saldırılarını desteklemeye nasıl karar verdi?” başlıklı haberine göre, Trump Netanyahu’yu saldırılarını geciktirme konusunda ikna etmeye çalıştı, ancak saldırılar başladıktan sonra yaklaşımını değiştirdi.
Trump, WSJ’ye yaptığı açıklamada, İran’a işaret ederek, “Anlaşma yapmalıydılar ve geriye kalan bir şeyler varken hâlâ anlaşma yapabilirler, halen yapabiliyorlarken” diye konuştu. Gazeteye göre, Trump, hafta başında yaptığı açıklamalarda ‘çok daha az iyimser’ görünüyordu.
ABD Başkanı Trump, dün İsrail ordusunun saldırılarının ardından yaptığı açıklamada, Tel Aviv’in planlarından haberdar olduğunu söyledi ve söz konusu “cezalandırıcı operasyonun” İran ile bir nükleer anlaşmayı daha olası hale getirdiğini savundu. İran’dan yapılan açıklamada ise yarın yapılması planlanan altıncı tur görüşmelerin gerçekleşmeyeceği belirtildi.
WSJ’ye konuşan ABD’li yetkililere göre, Trump, pazar günü ulusal güvenlik ekibini Camp David’deki başkanlık konutuna çağırdı. ABD Başkanı, burada Ortadoğu konusunda yapılan bir konuşma sırasında Tahran yönetiminin ABD ile anlaşmayı kabul edeceği konusunda gittikçe daha kötümser olduğunu söyledi.
ABD’li yetkililerin verdiği bilgiye göre, Trump ve İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun bir sonraki gün görüşmesi bekleniyordu. Trump’ın Netanyahu’ya Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un diplomatik çabaları normal seyrinde devam edene kadar saldırıları geciktirmesini söylemesi öngörülüyordu.
ABD’li yetkililere göre, Netanyahu ile görüşmesinde Trump, Tahran ile diplomasinin biraz daha sürmesini görmek istediğini söyledi. Fakat Trump da “kendi stratejisine olan inancını kaybediyordu. Yetkililer, Netanyahu’nun daha önce pek çok kez dile getirdiği itirazı bir kez daha dillendirerek İran’ın asla Trump’ın istediği anlaşmayı yapmayacağını söylediğini aktardı. İsrail Başbakanı ayrıca ülkesinin saldırılara hazırlık yapmayı sürdürmesinin gerektiğini savundu. WSJ’ye göre, “Trump, bu mesajı içselleştirmiş gibi görünüyordu.”
WSJ’ye göre, ABD istihbaratı, ocak ayında İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine saldırı düzenlemeyi değerlendirdiğini tespit etti. Yapılan istihbarat değerlendirmesinde, İsrail’in Trump’ın yeni ekibine bu saldırıyı destekleme konusunda baskı yapacağı öngörülüyordu. Buna göre, İsrail, Trump’ın, ABD’nin eski başkanı Joe Biden’a nazaran böyle bir saldırıya katılma ihtimalinin daha yüksek olduğunu düşünüyordu. Aynı değerlendirmeye göre, İsrailliler “Tahran’ın nükleer silah çabalarını durdurma konusundaki pencerenin de kapandığına” inanıyordu.
Trump ve Netanyahu, perşembe günü bir görüşme daha yaptı. Bu görüşmede Netanyahu Trump’a o günün “İran’a anlaşma yapmak için verdiği 60 günün son günü” olduğunu hatırlattı ve İsrail’in artık bekleyemeyeceğini söyledi.
Yetkililer, Netanyahu’nun “İsrail’in kendisini korumak ve Trump’ın koyduğu son tarihi hayata geçirmek durumunda olduğunu” savunduğunu aktardı. Trump yönetiminden yetkililere göre, Trump, bunun üzerine, ABD’nin “İsrail’in önünde durmayacağını” söyledi ancak ABD ordusunun herhangi bir saldırı operasyonuna yardım etmeyeceğini sözlerine ekledi.
Trump, dün yaptığı açıklamada, İran’a anlaşma için verdiği 60 günün dolduğunu ve artık 61’inci güne girdiklerini söylemişti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise İsrail’in saldırılarının hemen ardından yaptığı açıklamada ABD’nin saldırılarda rol oynamadığını ama İsrail’in saldırılar başlamadan hemen önce ABD’yi bilgilendirdiğini ifade etmişti.
