ABD’nin The New York Times (NYT) ve Wall Street Journal (WSJ) gazeteleri Suriye’de 13 yıldır süren iç savaşın ardından Suriye’de yaşayan Kürtlerin geleceğine dair analiz ve haber yazıları yayımladı. The New York Times “Savaş bitti ancak Suriye Kürleri için tehlike sona ermiş değil” yorumu yaparken, Wall Street Journal ” Türkiye’nin Kobani’ye operasyonu yakın” değerlendirmesinde bulundu.
“Kürtler, bölgedeki yeni güç dengeleri ve özellikle Türkiye’nin yükselen tehdidiyle karşı karşıya” yorumuna yer verilen NYT analizinde, “Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Esad rejiminin çöküşüyle oluşan fırsatları değerlendirmek için Kürt güçlerine karşı sert bir tavır almakta kararlı görünüyor” denildi.
Analizde, ” Washington, Kürtlerin IŞİD’e karşı verdiği mücadelede kritik bir rol oynadıklarını belirterek, diplomatik bir çözüm için görüşmelerini sürdürüyor. Ancak Türkiye, PKK ile ilişkilendirdiği Kürt gruplarına karşı tavrını sertleştiriyor” tespitleri yer aldı.
“En iyi senaryoda, Kürtler kuzeydoğudaki topraklarını koruyarak özerkliklerini güçlendirebilir. Ancak, Türkiye destekli militanların saldırıları ve ABD askerlerinin çekilmesi, Kürtlerin kontrol ettikleri bölgelerin bir kısmını kaybetmelerine neden olabilir” ihtimalinin değerlendirildiği analizde Kobani’ye yönelik askeri müdahaleye dikkat çekilerek şu ifadeler kullanıldı:
Kürt güçlerinin en büyük endişelerinden biri, Türkiye’nin Kobani’yi işgal etme planları. 2015’te IŞİD’e karşı büyük bir direniş gösteren Kobani, Kürtler için sembolik bir öneme sahip. Türkiye’nin müttefikleri, Fırat Nehri çevresindeki bölgede Kürtlere karşı defalarca saldırıya geçti ve bu, Kobani’nin geleceği üzerinde ciddi bir tehdit oluşturuyor. Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Komutanı General Mazlum Abdi, Minbiç’ten çekilmelerinin sadece bir başlangıç olduğunu ve bölgedeki istikrarsızlığın artmasından endişe duyduklarını belirtti. Abdi, The New York Times’a yaptığı açıklamada, IŞİD üyelerini barındıran hapishaneleri savunan savaşçıları, saldırıları püskürtmek için başka bölgelere kaydırmak zorunda kaldığını söyledi.
En kötü senaryoda ise Kürtlerin, Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ile şiddetlenen bir çatışmayla karşı karşıya kalabileceği, en azından bazı petrol zengini topraklarının kontrolünü bırakmak zorunda kalabileceği ve Başkan seçilen Donald J. Trump’ın ABD askerlerini geri çekme kararı alması durumunda sahadaki hayati desteği kaybedebileceği belirtildi.
Analizde, ABD yetkililerinin, Türkiye ve Kürtler arasında bir ateşkes anlaşması sağlanması için müzakereler yürüttüğü belirtildi. Ayrıca, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın, IŞİD’in yeniden güçlenmesinin engellenmesi için Kürtlerin kritik bir rol oynadığını vurguladığı, Türkiye’nin tutumu konusunda diplomatik dengeyi sağlamaya çalıştığı aktarıldı. Analizde, Türkiye’nin Kürtlere yönelik yeni askeri operasyonlar başlatıp başlatmayacağının, yeni Suriye hükümetinin şekillenmesine bağlı olarak gelişebileceği ihtimali değerlendirildi.
SMO Fırat Nehri çevresindeki bölgede Kürt güçleriyle defalarca çatıştı. New Lines analisti Nicholas Heras, bu çatışmaların çoğunlukla Kürt nüfuslu Kobani’ye yönelik bir işgalin askeri hazırlığı olabileceğini söyledi.
Heras, “Kürtlerin Suriye’nin kuzeydoğusunda dayanakları gittikçe zayıflıyor. Türkiye Suriye’de yaşananlarda ve yakın gelecekte yaşanacak olanlarda en büyük koza sahip. Heyet Tahrir el Şam ve bağlantılı gruplar Şam’ı Esad’dan alırken, beraberinde bir Türk nüfuzu dalgasını da getirdiler” ifadelerini kullandı.
NYT analizinde Suriye uzmanı ve eski ABD’li diplomat Wa’el Alzayat’ın,“Öngörülebilir gelecekte Suriye’de olanlar ve olacaklar konusunda en büyük etkiye Türkiye sahip olacak” şeklindeki görüşlerine de yer verildi. New Lines Institute’ın kıdemli analisti Nicholas Heras da benzer şekilde, Türkiye’nin rolüne vurgu yaptı.
NYT, ABD’nin eski Türkiye Büyükelçisi James F. Jeffrey’nin, Kobani’ye yapılacak herhangi bir askeri operasyonun ABD’nin Suriye’deki anlaşmalarını ihlal edeceğini belirttiğini ve Türkiye’yi bu tür eylemlerden kaçınmaya çağırdığını aktardı.
Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, sosyal medyada yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Kürt güçlerine saldırması durumunda ekonomik yaptırımların gündemde olduğunu söyledi. Bu tür bir saldırının IŞİD’i güçlendireceğini belirten Graham, “Türkiye, Suriye’deki Kürt güçlerine askeri harekât düzenlerse Amerika’nın çıkarlarını ciddi şekilde tehlikeye atar” diye ekledi.
WSJ: Türkiye’nin Kobani operasyonu yakın
Wall Street Journal’e konuşan ABD’li yetkililer, Türkiye’nin Suriye’de YPG/PYD kontrolündeki bölgelere geniş çaplı bir saldırı hazırlığında olduğunu ve Türk birliklerinin Kobani yakınlarında yoğunlaştığını söyledi. PYD’nin Dış İlişkiler Sorumlusu İlham Ahmed, Trump’a mektup yazarak, “Türkiye’nin amacı siz göreve gelmeden topraklarımızı almak” dedi.
Ahmed, Trump’a yazdığı mektupta “Sınırın ötesinden Türk güçlerinin yığınak yaptığını görebiliyoruz ve sivillerimiz sürekli ölüm ve yıkım korkusu altında yaşıyor” ifadelerini kullandı.
SDG ise yaptığı açıklamada “ABD’nin Minbiç ve Kobani’de ateşkes için arabuluculuğu başarısız oldu” dedi.
SDG Basın Ofisi’nden yapılan açıklamada, ABD’nin Minbiç ve Kobani’de kalıcı ateşkes ilan etme yönündeki arabuluculuk çabalarının başarısızlıkla sonuçlandığı bildirildi.
Kalıcı ateşkes çabalarının başarısızlıkla sonuçlanmasının nedeninin ise “Türkiye’nin ateşkes anlaşmasının temel maddelerini kabul etmekte isteksiz davranması” olduğu belirtildi.
