Avrupa Birliği liderleri Perşembe günü, Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Suriye ile ilişkilerin normalleştirilmesi için izleyecekleri temel ilkeler üzerinde anlaşmaya varırken, geçiş sürecine liderlik edecek cihatçı güçler konusunda “henüz karar verilmediği” uyarısında bulundu.
Euronews’in haberine göre devlet ve hükümet başkanları ortak sonuç bildirgelerinde, ülkenin toprak bütünlüğünü, ulusal birliğini, tüm dini ve etnik azınlıkların korunmasını ve insan haklarına saygıyı güvence altına alacak ve aynı zamanda mezhepsel şiddetti önleyecek “kapsayıcı ve Suriye liderliğinde bir siyasi süreç” çağrısında bulundu.
Suriyeli mültecilerin durumu
Liderler ayrıca sahada süregelen istikrarsızlık nedeniyle Avrupa’da yaşayan Suriyeli mültecilerin geri dönüşlerinin “güvenli, gönüllü ve onurlu” olması gerektiğini vurguladı.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, Suriye ve Ukrayna’nın gündemin ilk sıralarında yer aldığı Brüksel’deki bir günlük zirvenin sonunda yaptığı açıklamada, “Esad rejiminin düşmesine yönelik yaklaşımımızın ana ilke ve hedefleri üzerinde mutabık kaldık” dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Costa’nın yanında, “Suriye halkı on yıldan bu yana ilk kez daha iyi bir gelecek için umutlanabilir” dedi.
“Avrupa, gücün Suriye halkına geri dönmesini önemsiyor ve Avrupa’nın oynayacağı bir rol var” diyen Leyen, 2011’den bu yana 33 milyar euro’yu aşkın bir miktarı seferber ederek Suriye’nin en büyük donörü olan Avrupa’nın geçiş sürecinde daha büyük bir etki gücüne sahip olduğunu da sözlerine ekledi.
Brüksel Heyet Tahrir Şam’ı (HTŞ) yakından izliyor. HTŞ, Suriye’yi devlet kontrolünden serbest piyasa ekonomisine geçirme, tüm grupları dağıtma ve kapsayıcı bir toplumu teşvik etme sözü verdi.
HTŞ, daha önce El Kaide ile olan bağlantısı nedeniyle BM ve tüm AB ülkeleri tarafından yasaklanmış bir terör örgütü olmaya devam ediyor. Ve insan hakları ihlalleriyle suçlanıyor.
Suriye’de, nüfusun yüzde 70’inden fazlasını oluşturan Sünni Müslümanların yanı sıra Şii Müslümanlar, Aleviler, Hristiyanlar ve Dürziler, Iraklılar, Ermeniler, Süryaniler, Kürtler ve Filistinliler gibi halklar azınlıklar yaşıyor.
Von der Leyen, “Hepimiz biliyoruz ki şu an için jüri hala kararını vermedi. Yeni liderliğin vaat ettiklerini yerine getirip getiremeyeceğini söylemek için henüz çok erken” dedi.
AB heyet göndermişti
AB bu hafta başında ilişkilerin normalleşmesi yönünde ilk adım olarak HTŞ ile doğrudan temas kurması için üst düzey bir diplomat gönderdi.
Türkiye’ye yaptığı bir ziyaret sırasında von der Leyen, Esad rejimine karşı uygulanan sert yaptırımların kaldırılması için kapıyı açtı.
Komisyon Başkanı ayrıca Suriye’nin temel hizmetleri ve sivil altyapıyı büyük ölçüde tahrip eden acımasız ve yıkıcı bir iç savaşın küllerinden yeniden inşa edilmesine yardımcı olmak için insani yardım ve kalkınma yardımlarını arttırma sözü verdi. “Bu çabaların Şam’daki yeni liderlik tarafından gerçek eylemlerle eşleştirilmesi gerekecektir. Bu yüzden adım adım ilerleyen bir yaklaşımı tercih ediyoruz” dedi.
