Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin (MLSA) savunmanlığını üstlendiği İsveçli gazeteci Joakim Medin’in avukatları, Türkiye’de gözaltına alınarak tutuklanmasının ardından yaşanan hak ihlalleri gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu.
Başvuruda, Medin’in kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı, adil yargılanma hakkı, ifade ve basın özgürlüğü ile özel hayatın gizliliği hakkının ihlal edildiği belirtildi. Avukatlar, Medin’in tamamen gazetecilik faaliyetleri nedeniyle hedef alındığını vurguladı.
28 Mart’tan beri tutuklu bulunan gazeteciye, “silahlı terör örgütüne üye olmak”, “terör örgütü propagandası yapmak” ve “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamaları yöneltildi. Ankara 79. Asliye Ceza Mahkemesi’nin kabul ettiği Cumhurbaşkanına hakaret iddianamesi için ilk duruşma 30 Nisan’da yapılacak.
‘Medin gazetecilik faaliyetleri nedeniyle tutuklandı’
Başvuru dilekçesinde, Medin’in İsveç’te Dagens ETC gazetesinde uluslararası haber muhabiri olarak çalıştığı, İsveç Gazeteciler Sendikası ve Uluslararası Gazeteciler Federasyonu üyesi olduğu belirtildi. Medin’in Suriye İç Savaşı, Ukrayna-Rusya çatışması ve Filistin’deki insan hakları ihlalleri gibi konularda haber yaptığı, Türkiye’deki politik gelişmeleri takip ettiği ifade edildi.
Gazeteci, 27 Mart 2025’te İstanbul Havalimanı’nda gözaltına alınarak, tercüman desteği sağlanmadan ifadesi alınmaya çalışıldı. Başvuruda, savunma hakkının kısıtlandığı ve zorunlu müdafiin etkili bir şekilde atanmadığı belirtildi.
‘İfade alma sürecinde hak ihlalleri yaşandı’
Başvuruya göre Medin’in ifadesi, İstanbul Havalimanı’nda tercüman desteği olmadan alındı ve SEGBİS üzerinden Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na yönlendirildi. Savcılık sorgusunda da tercüman desteği yetersiz kaldı. Ayrıca, Medin’e gösterilen sosyal medya paylaşımları ve fotoğrafların savcılık tutanaklarına eklenmediği bildirildi.
‘Suçlama konusu haberler ve sosyal medya paylaşımları’
Başvuruda, Medin’in İsveç’te 11 Ocak 2023’te gerçekleştirilen bir protestoyla ilişkilendirildiği, ancak gazetecinin bu tarihte İsveç dışında olduğu ve protestoya katılmadığının uçak biletleriyle kanıtlandığı belirtildi. Suçlamaların temelinin gazetecilik faaliyetlerine dayandığı savunuldu.
‘Adil yargılanma hakkı ihlal edildi’
Başvuruda, gözaltı ve sorgu süreçlerinde etkin savunma hakkı sağlanmadığı, delillere erişim kısıtlandığı ve tercüman eksikliği nedeniyle savunmanın zedelendiği ifade edildi. Bu durumun Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin adil yargılanma hükümlerine aykırı olduğu ileri sürüldü.
‘Kanunsuz ceza olmaz ilkesi ihlal edildi’
Başvuruda ayrıca, Medin’in gazetecilik faaliyetlerinin suç sayılamayacağı, bu nedenle Anayasa’nın 38. maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 7. maddesi kapsamındaki ‘kanunsuz ceza olmaz’ ilkesinin ihlal edildiği belirtildi.
‘İfade ve basın özgürlüğü ihlal edildi’
Başvuru dilekçesinde, Medin’in tutukluluğunun hem kendi ifade özgürlüğünü hem de toplumun haber alma hakkını ihlal ettiği savunuldu. Ayrıca, uluslararası gazetecilere gözdağı verme amacı taşıdığı gerekçesiyle Anayasa’nın 14. ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 18. maddelerine de aykırılık bulunduğu belirtildi.
‘Aile hayatı ve özel hayat hakkı da ihlal edildi’
Başvuruda, Medin’in eşinin sekiz aylık hamile olduğu ve tutukluluğun aile hayatı üzerinde telafisi imkânsız zararlar doğurduğu vurgulandı.
5 milyon TL tazminat talep edildi
Başvurucular, AYM’den Medin’in haklarının ihlal edildiğine karar verilmesini, tutukluluğunun sona erdirilmesini ve 5 milyon TL tazminat ödenmesini talep etti. Ayrıca, ivedilikle tedbir kararı verilmesi ve Medin’in derhal serbest bırakılması da istendi.
Ne olmuştu?
İsveçli gazeteci Joakim Medin, 27 Mart 2025’te haber takibi için İstanbul Havalimanı’na geldiği sırada gözaltına alındı ve 28 Mart’ta tutuklandı. Hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” ve “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamalarıyla iki ayrı iddianame hazırlandı. İddianamelerde, gazetecilik faaliyetleri suç delili olarak gösterildi. Medin’in savunmanlığını üstlenen MLSA, gazetecinin derhal serbest bırakılması gerektiğini belirtti. Medin hâlen Marmara Kapalı Cezaevi’nde tutuklu bulunuyor. (MLSA)
