Çekya’nın doğusundaki Podkrkonoší Dağları’nda yürüyüş yapan iki turistin rastladığı paslı bir kutu ve teneke kutu, içindeki tarihi eserlerle hem tarihçileri hem de kendilerini hayrete düşürdü. İçlerinde bulunan 598 altın sikke, mücevherler ve çeşitli kişisel eşyaların toplam değeri uzmanlara göre 340 bin doların üzerinde.
Doğu Bohemya Müzesi arkeoloji bölümü başkanı Miroslav Novak, kutular açıldığında yaşadıkları şaşkınlığı “Kutu açıldığında ağzım açık kaldı” sözleriyle anlattı.
Altın dolu kutular: tütün tabaklarından bileziklere
Demir kutunun içinden tamamı altından yapılmış 16 tütün kutusu, 10 bilezik, bir tel çanta, tarak, zincir ve pudra kutusu çıktı. Alüminyum kutuda ise siyah kumaşa sarılmış 11 sütun halinde düzenlenmiş toplam 598 altın sikke yer aldı.
Numizmat uzmanı Vojtěch Brádle, sikkelerin büyük çoğunluğunun 1808 ile 1915 yılları arasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu dönemine ait olduğunu ve Franz Joseph I döneminde basıldığını belirtti. Brádle ayrıca bu sikkelerin Viyana darphanesinden doğrudan Çekya’ya değil, Balkanlar’a gönderildiğini ve daha sonra Yugoslavya döneminde üzerlerine özel işaretler (countermark) eklendiğini aktardı.
Sikkeler Balkan takılarında kullanılmış olabilir
Brádle’e göre sikkeler 1920’ler ve 30’lar boyunca Sırbistan gibi Balkan ülkelerinde kolye ve baş süslemelerinde yaygın olarak kullanılmış. Koleksiyonda Fransa, Belçika, Türkiye, Romanya, İtalya ve Rusya gibi farklı ülkelere ait paralar da bulunuyor. Ancak tüm bu objelerin nasıl olup da Doğu Bohemya’ya ulaştığı bilinmiyor.
Nazi dönemine veya savaş sonrasına uzanan olası senaryolar
Uzmanlar, hazinenin Avrupa’da Nazi Almanyası’nın Çekya’yı işgal ettiği 1930’lu yıllarda saklanmış olabileceğini düşünüyor. 1938’deki Münih Anlaşması sonrasında binlerce Yahudi ve Çek, işgalden kaçmak için ülkenin iç bölgelerine sığınmıştı. Bu süreçte bazı değerli eşyaların toprağa gömülerek saklanmış olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.
Başka bir teoriye göre ise bu hazine, II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Nazi güçlerinin Rus ordusundan kaçarken geride bıraktığı değerli eşyalardan biri olabilir.
Doğu Bohemya Müzesi’ndeki konservatörler, koleksiyonu kayıt altına alıp koruma altına almak için çalışmalara başladı. Müze, gelecekte bu tarihi parçaları halka açık bir sergiyle sunmayı planlıyor.
Yürüyüş sırasında hazineyi bulan iki kişi ise muhtemelen hayatlarının en şanslı rotasını tercih etti; çünkü Çek yasalarına göre keşfedilen hazinenin değerinin %10’una kadar ödül almaya hakları var.
