Teknolojinin gelişmesiyle birlikte çocuklara yönelik “çevrimiçi istismar” yeni boyutlar kazandı. Edinburgh Üniversitesi Childlight Küresel Çocuk Güvenliği Enstitüsü’nden veri analisti James Stevenson, yapay zeka ile üretilmiş çocuk istismarı materyallerinin (AI-Gen CSAM) ciddi bir endişe kaynağı haline geldiğini vurgulayarak, “Tüm ülkeler, topluluklar ve kuruluşlar harekete geçmeli. Ebeveynler ise çocuklarını yakından takip etmeli” dedi.
Yapay zeka teknolojisinin hayatın her alanına entegre olduğunu belirten Stevenson, özellikle 10 yaş altı çocukların, insan gibi konuşan yapay zekâları gerçek birey sanarak tehlikelere açık hale geldiğini söyledi. Stevenson, bu teknolojinin, çocukların karar alma süreçlerini etkilediğine ve onları kötü niyetli yönlendirmelere açık hale getirdiğine dikkat çekti.
2023’te yayımlanan “Into the Light” adlı raporda 157 ülkede en az 300 milyon çocuğun çevrimiçi cinsel istismara maruz kaldığı belirtildi. Raporda, her 8 çocuktan birinin çevrimiçi istismar mağduru olduğu ifade edildi.
‘Dünya için tehlike’
Stevenson, Batı Avrupa, ABD, Birleşik Krallık ve Avustralya gibi ülkelerde istismar oranlarının yüksek olmasını, hem çocukların hem de faillerin internet erişiminin fazla olmasına ve içeriklerin çoğunun bu ülkelerdeki sunucularda saklanmasına bağladı.
‘Neden savaş ve krizler?’
Savaş ve çatışma ortamlarının çevrimiçi çocuk istismarını artırdığını vurgulayan Stevenson, Ukrayna ve Filistin gibi bölgelerde istismar vakalarının ciddi oranda arttığını söyledi. Ukrayna’da 2022’de 52 bin olan CSAM materyal yüklemesi 2023’te 105 bine; Filistin’de ise 28 binden 70 bine çıktı.
‘Veri toplamakta zorlanıyoruz’
İstismara dair verilerin farklı kurumlara dağılmış olduğunu ve bu nedenle sağlıklı veri toplanmasının zorlaştığını ifade eden Stevenson, “İstismarı önlemek istiyorsak yalnızca olaylardan sonra değil, öncesinde harekete geçmeliyiz” dedi.
‘Gizli bir pandemi’
Stevenson, teknoloji kaynaklı çocuk cinsel istismarının küresel bir pandemi haline geldiğini belirterek, tüm ülkeleri ve şirketleri kamu sağlığı yaklaşımıyla harekete geçmeye çağırdı: “Çocuklar bekleyemez.”
‘Çocukları koruma esas alınmalı’
Stevenson’a göre teknoloji firmaları, güvenliği tasarıma entegre etmeli. Uçtan uca şifreleme gibi özellikler piyasaya sürülmeden önce risk değerlendirmeleri yapılmalı ve çocukları cinselleştiren içerikler yalnızca yasal çerçeveye göre değil, verdikleri zarara göre kaldırılmalı.
‘Yeni tehlike yapay zeka’
AI ile üretilmiş sahte görüntülerin çocukların bilgisi olmadan üretilebildiğini ve bu materyallerin şantaj amacıyla kullanılabildiğini aktaran Stevenson, çocuk kullanıcı oranı yüksek platformların özellikle hedef alındığını söyledi. “Ebeveynlerin güvenli sandığı pek çok oyun bile tehlike barındırıyor” diyen Stevenson, çocukların kimlerle iletişim kurduğunun yakından izlenmesi gerektiğini vurguladı. (MA)
