Yeni bir araştırma, iklim değişikliğine bağlı sıcak gece sayılarındaki artışın, obstrüktif uyku apnesi (OSA) vakalarını bu yüzyılın sonuna kadar iki katına çıkarabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Nature Communications dergisinde yayımlanan çalışmada, küresel ısınmanın dünya genelinde yaklaşık 1 milyar kişiyi etkileyen ve kalp hastalığı, bunama ile erken ölüm riskini artıran OSA’nın şiddetini önemli ölçüde artırabileceği belirtildi.
58 Milyon gece verisi analiz edildi
Avustralya’daki Flinders Üniversitesi tarafından yürütülen araştırma, 29 ülkede 116 binden fazla kişiye ait 58 milyondan fazla gecelik uyku verisini analiz etti. Bu veriler, uyku sırasında solunum bozukluklarını izleyen özel bir yatak altı sensörüyle toplandı ve saatlik iklim verileriyle eşleştirildi.
Araştırmanın başyazarı Dr. Bastien Lechat, “Ortam sıcaklığı ile OSA şiddeti arasındaki ilişkinin büyüklüğü bizi şaşırttı” diyerek, sıcaklığın OSA riskini %45 oranında artırabileceğini belirtti.
2023’te 800 bin sağlıklı yıl kaybı
Modellemelere göre, 2023 yılında artan sıcaklıklar yalnızca 29 ülkede yaklaşık 800 bin sağlıklı yaşam yılı kaybına (DALY) yol açtı. Araştırmacılar bu etkinin, bipolar bozukluk, Parkinson ve kronik böbrek hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaştırılabilir düzeyde olduğunu vurguladı.
Toplam ekonomik kaybın yaklaşık 98 milyar dolar olduğu hesaplandı. Bunun 68 milyar doları yaşam kalitesi kaybına, 30 milyar doları ise iş gücü verimliliğindeki azalmaya bağlandı.
Avrupa daha fazla risk altında
Çalışma, sıcaklıkla bağlantılı OSA şiddetindeki artışın özellikle Avrupa ülkelerinde daha belirgin olduğunu ortaya koydu. Uzmanlar, bunun farklı iklimlendirme alışkanlıkları ve klima erişimiyle ilişkili olabileceğini düşünüyor.
Kıdemli araştırmacı Prof. Danny Eckert, verilerin büyük ölçüde yüksek gelirli ülkelerden geldiğini belirterek, “Bu durum, düşük gelirli ülkelerdeki gerçek sağlık ve ekonomik yükü olduğundan düşük tahmin etmemize neden olabilir” dedi.
Müdahale planları yolda
Ekip, önümüzdeki dönemde soğutma erişimi ve davranışsal uyarlamaların OSA üzerindeki etkilerini inceleyen müdahale çalışmaları yapmayı planlıyor.
Prof. Eckert, “Gelecekte, ortam sıcaklığının uyku apnesi şiddeti üzerindeki etkisini azaltacak stratejileri araştırmak ve bu ilişkiyi açıklayan fizyolojik mekanizmaları anlamak istiyoruz” dedi.
Araştırmacılar, güçlü iklim önlemleri alınmadığı takdirde, uyku apnesine bağlı halk sağlığı sorunlarının ve ekonomik yükün keskin biçimde artacağı uyarısında bulunuyor.
