Beyaz Gül ,1942–1943 yıllarında Münih’te çoğu tıp öğrencisi bir grubun (Hans ve Sophie Scholl, Alexander Schmorell, Willi Graf, Christoph Probst) ve hocaları Prof. Kurt Huber’in etrafında örgütlendiği bir sivil direniş hücresiydi. Altı bildiri, geceleri yapılan “Freiheit/Özgürlük” grafitileri ve elden ele taşınan kopyalarla Nazi rejimine karşı akıl ve vicdan çağrısı yaptılar. 22 Şubat 1943’te ilk üç üye giyotinle idam edildi; aynı yıl Huber, Schmorell ve Graf da idam edildi.
‘Mutfak masasında devrim’: İlk bildiriler
İlk dört bildiri 27 Haziran–12 Temmuz 1942 arasında, Alexander Schmorell’in ailesinin evinde, daktilo-mimeograf arasında mekik dokunarak çoğaltıldı. Metinler, üniversiteli gençleri “ahlaki uyanışa” çağırıyor, savaşın suç ortaklığını reddediyordu. Kopyalar önce Münih’te, sonra güney kentlerine gizlice taşındı.
‘Atriyumun korkusuz saniyeleri’: Yakalanış
18 Şubat 1943 sabahı, Stalingrad bozgununun hemen ardından, Scholl kardeşler Ludwig-Maximilian Üniversitesi’nin geniş atriyumunda bildiri paketlerini merdivenlerden aşağı bıraktı. Üniversitenin hademesi Jakob Schmid onları fark edip dekanlığa götürdü; kısa süre sonra Gestapo sorgusu başladı.
‘Halk Mahkemesi’nin tiyatrosu’: Freisler’in karşısında
Üç gün sonra, Berlin’den getirilen ünlü yargıç Roland Freisler başkanlığındaki ‘Halk Mahkemesi’nde duruşma yapıldı; Hans ve Sophie Scholl ile Christoph Probst aynı gün idama gönderildi.
Hans Scholl’un son sözleri “Es lebe die Freiheit!/Yaşasın özgürlük!” diye kayda geçti. Aynı gün üçü Stadelheim Cezaevi’nde giyotinle infaz edildi.
‘Altıncı bildiri gökten yağdı’: RAF operasyonu
Altıncı bildiri Münih’ten yurtdışına sızdı; metin İngiltere’de yeniden dizildi ve “Münihli Öğrencilerin Manifestosu – Bir Alman Bildirisi” başlığıyla çoğaltıldı. Temmuz 1943’te RAF uçakları Almanya şehirlerine milyonlarca kopya attı. Böylece küçük bir yeraltı hücresinin sesi bütün ülkeye yayıldı.
Hayatta kalan tanık: Traute Lafrenz
Tıp öğrencisi Traute Lafrenz, bildirilerin dağıtımında yer aldı; 1943’te tutuklandı ve daha hafif ceza aldı. 1945’te Amerikan birlikleri tarafından serbest bırakıldı. Savaştan sonra ABD’ye göç etti; 6 Mart 2023’te 103 yaşında öldüğünde Beyaz Gül’ün bilinen son hayatta kalan üyesiydi.
‘Gece yazılan kelimeler’
Bildiri ağının yanında, öğrenciler geceleri Münih sokaklarına “Nazi karşıtı sloganlar” ve dev “Freiheit” yazılarını boyadılar. Bu grafitiler, bildiriler kadar riskliydi ama görünür, sarsıcı bir etkisi vardı.
Neden hala bunu konuşuyoruz?
Çünkü;
Silahsız küçük bir grup, insanlığa kazandırdıkları şeyin değeri hiçbir şeyle ölçülemezken, bedelini hayatıyla ödedi.
Altı ince broşür, diktatörlüğün kalbinde hakikate sarsıcı bir ayna tuttu. Son bildiri RAF tarafından bütün ülkeye saçılarak, sözcüklerin sınır aşan gücünü simgeleştirdi.
Sophie Scholl ve Traute Lafrenz, öğrencilikten kamusal vicdana uzanan bir geleneği temsil eden iki kadın olarak, bugünkü kadın barış hareketleriyle kurduğumuz bağın erken örneğidir.
Kaynaklar:
Holokost Ansiklopedisi (USHMM)
Weisse-Rose Vakfı arşivi
DHM (Alman Tarih Müzesi) blogu
National WWII Museum arşivi
White Rose Project (Oxford)
AP News
