Van’da 2021’de faaliyete giren Van Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisinin eksik kapasiteyle inşa edilmesi nedeniyle 8 ilçenin kanalizasyon suyu doğrudan Van Gölü’ne akıyor.
Mezopotamya Ajansı’nda yer alan habere göre, Büyükşehir Belediyesi’ne atanan kayyımın ise, tamamlanmadan 5 Haziran 2021’de Cumhurbaşkanı Erdoğan da video konferansla açılışına katıldığı tesisi tamamlamak yerine, belediye bütçesini kent ve çevre için önem arz etmeyen alanlara harcaması, Van Gölü’nü kirlilik oranını her gün biraz daha artırıyor. Çevresindeki 8 ilçenin kanalizasyon sularının yüzde 70’inin arıtılmadan aktığı Van Gölü’nün kirlik verilere göre, göle saniyede bin 800 litre lağım suyu akıyor. Gölü besleyen derelerden ise her gün çöp göle akıyor.
‘Kaçak deşarj hattı yapıldı’
Kayyım atanmadan önce Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) yönetimde olduğu Van Büyükşehir Belediyesi, Van Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisinin yapımı ve buna gelen kolektör hattının değişimi için 2014’te Avrupa Birliği’nin katkılarıyla 56 milyon Euro değerinde bir hibe proje imza altına alındı. Projeye göre tesisin yapımına 2018 yılında başlanılacaktı. Modern tüm ünitelere sahip kendi enerjisini üreten ve 2048 yılı Van nüfusuna yetebilecek kapasiteli atıksu arıtma tesisinin bu hibe projesinin imalatı, belediyeye kayyım atanmasının ardından dönemin VASKİ Genel Müdürlüğü tarafından iptal edildi. Böylece İlbank kredili kurum borçlanması ile kamu iç kaynakları kullanılarak büyük bir kamu zararı oluşturuldu. 2021’de yapılan tesis her ne kadar Van Gölü Eylem planı raporlarına konu olduysa da eksik ve kapasitesi düşük bir şekilde tasarlandı. Gelen debiyi karşılamayan tesise aynı dönemde kaçak deşarj hattı yapıldı. Gelen debinin yüzde 20-30 civarında atık suyu ise direk Van Gölü’ne akıtıldı. Eksik tesis inşa eden dönemin kayyımına ve yöneticilerine yönelik ise herhangi bir işlem yapılmadı.
‘Kirli su Van Gölü’ne akıyor’
Seçimle 2024’te göreve gelen Büyükşehir Belediye Eşbaşkanları Neslihan Şedal ve Abdullah Zeydan, bu konuyu gündeme taşıyarak, arıtmanın birçok bölümünün yapılmadığını açıkladı.
Abdullah Zeydan, bu kadar önemli bir konunun halktan gizlenmeyeceğini ifade ederek, ekolojik kırımın önüne geçeceklerinin sözünü verdi. Buna yönelik proje çalışamalarına giren Zeydan ve Şedal, Edremit ilçesine bağlı Eminpaşa Mahallesi civarında tesisin ikinci etabının yapılması amacıyla yeni bir tesis için başta Çevre Şehircilik Bakanlığı olmak üzere birçok kurum nezdinde girişimde bulundu. Ancak seçilmiş belediye eşbaşkanlarının Van Gölü Eylem Planı dahilinde kredi girişimleri sürerken Van Büyükşehir Belediyesi’ne kayyım atandı. Kayyım, tesise ilişkin herhangi bir girişimde bulunmadı ve halen arıtılmayan kirli su Van Gölü’nü kirletmeye devam ediyor. (MA)
