Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Lüksemburg’da gerçekleştirilen AB Dış İlişkiler Konseyi toplantısının ardından basın toplantısı düzenledi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile son görüşmesinde, “tüm Donbas bölgesinin Moskova’ya devredilmesi çağrısı yaptığı” iddiasının sorulması üzerine Kallas, saldırganın Rusya, mağdurun ise Ukrayna olduğu gerçeğinin unutulmaması gerektiğinin altını çizdi.
Kallas, “Savaşı sonlandırmak için Ukrayna değil Rusya üzerinde baskı kurmalıyız.” diyerek, bunun yalnızca Ukrayna için değil Avrupa’nın ve dünyanın güvenliği açısından da doğru adım olacağını belirtti.
Saldırganlığın sonuç vermesi halinde başkalarının da aynı yöntemi başka yerlerde kullanmasına davetiye çıkacağını değerlendiren Kallas, savaşı bitirecek olan tarafın da Rusya olduğunu vurguladı.
‘Trump’ın samimi olduğu açık’
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski olmadan görüşecek olan ABD Başkanı Trump’ı güvenilir bulup bulmadıkları yönündeki bir soruya Kallas, “Başkan Trump’ın savaşı sona erdirme yönündeki çabalarının samimi olduğu açık. Biz de bu savaşı bitirmek istiyoruz. Ukraynalılar da kesinlikle bu savaşı bitirmek istiyor. Bu savaşı bitirmek istemeyen tek taraf Rusya” dedi.
‘Rusya’nın istediklerini almasına göz yumamayız’
Kallas, “Eğer Rusya’nın istediklerini almasına göz yumarsak, bunun daha fazlasını göreceğiz. Tarihte bunu defalarca gördük. Bu nedenle tutumumuz açık: Ukrayna’nın kendisini savunmasına yardımcı olmak ve aynı zamanda Rusya’ya bu savaşı durdurması için baskı uygulamak.” diye konuştu.
Dışişleri bakanlarının Ukrayna’yı destekleme ve yaptırımlar yoluyla Rusya üzerindeki baskıyı artırma konusunda mutabık olduğunu kaydeden Kallas, aynı zamanda toprak bütünlüğünün savunulması gereken önemli bir ilke olduğunu dile getirdi.
Kallas, aksi halde “komşularına karşı güç kullanarak istediğini elde edebilirsin” mesajının verileceğini belirterek, “Bunun son derece tehlikeli olduğunu düşünüyorum. Zaten bu yüzden uluslararası hukuk var, kimsenin böyle bir şey yapmaması için. Elbette şu anda dünyanın birçok yerinde uluslararası hukukun uygulanmadığı ciddi sorunlar yaşıyoruz ancak yine de biz bu ilkeye bağlı kalmalıyız.” uyarısında bulundu.
ABD Başkanı Trump’ın, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile son görüşmesinde, “tüm Donbas bölgesinin Moskova’ya devredilmesi çağrısı yaptığı” iddia edilmişti. Trump ise bu iddiaları reddederek, “Hayır, bunu hiç konuşmadık. Yapmaları gereken, bulundukları yerde, yani savaş hatlarında durmak.” ifadelerini kullanmıştı.
Rusya’ya yeni yaptırım paketi gelecek
Kallas, dışişleri bakanlarının Rusya’ya yönelik 19. yaptırım paketinin ardından yeni bir paket üzerinde çalışılması gerektiği konusunda hemfikir olduklarını aktardı.
“Bu son yaptırım paketi olmayacak.” diyen Kallas, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarının Ukrayna’ya aktarılması konusunun da gündeme geldiğini söyledi.
Kallas, AB Komisyonu’nun söz konusu önerisine dışişleri bakanlarından geniş destek geldiğine işaret ederek, bunun Moskova’ya da güçlü bir mesaj vereceğini kaydetti.
AB ülkeleri, savaş nedeniyle 210 milyar avrosu Rusya Merkez Bankasının olmak üzere 300 milyar avroya yakın Rus varlığını dondurmuş durumda. Menkul kıymet takas ve saklama hizmeti sunan Euroclear’a ev sahipliği yapan Belçika, AB ülkeleri arasında en fazla Rus varlığının dondurulduğu ülke konumunda yer alıyor.
Belçika’da, dondurulmuş veya hareketsizleştirilmiş 258 milyar avroluk Rus varlığı bulunuyor.
‘İsrail’e yaptırım tehdidi masada kalmaya devam edecek’
Bugün Orta Doğu’daki gelişmelerin de ele alındığını ifade eden Kallas, “Gazze’deki ateşkes, şu anda ilk büyük dayanıklılık testinden geçti. Bugün bakanlar, AB’nin barış planına nasıl ağırlığını koyabileceğini, özellikle yönetim ve yeniden inşa desteğini sağlama yollarını tartıştılar. Bakanlar ayrıca Avrupa Komisyonu’nun İsrail’e ilişkin aldığı önlemleri de ele aldılar. Ateşkesin mevcut durumu değiştirdiği açıktır. Ancak Gazze’ye daha fazla yardımın ulaşması dahil olmak üzere sahada gerçek ve kalıcı bir değişiklik görmedikçe İsrail’e yaptırım tehdidi masada kalmaya devam edecektir” dedi.
‘Gazze’ye ulaşan insani yardımlarda gerçek bir iyileşme görülmesi gerekli’
Basın toplantısında AB dışişleri bakanlarının İsrail’e yaptırımlara ilişkin görüşlerine ilişkin bir soru üzerine Kallas, “Bugün bunu görüştük ve üye devletler arasında farklı görüşler söz konusuydu. Sonuç olarak ulaştığımız nokta; şimdilik durum çok kırılgan olduğu için bu önlemleri uygulamıyoruz ama masadan da kaldırmıyoruz şeklinde oldu” dedi.
Kallas, bunun için Gazze’ye ulaşan insani yardımlarda gerçek bir iyileşme görülmesi, Filistin’e ait gelirlerin Filistin’e verilmesi ya da İsrail makamları tarafından serbest bırakılması ve gazeteciler ile insani yardım çalışanlarının bölgeye girişine izin verilmesi gerektiğini söyledi. Barış planının yayımlanmasının hemen ardından Avrupa düzeyinde her maddeye nasıl katkı sağlanabileceği konusunda hazırlık yaptıklarını ifade eden Kallas, “Katkı sağlayabileceğimiz iki misyonumuz var. Bunlar EUBAM Refah (AB Refah Sınır Yardım Misyonu) ve EUPOL COPPS (AB Filistin Polis Desteği Koordinasyon Ofisi). Bu misyonların yetkilerinin daha fazla tartışılması ve genişletilmesi gündemdeydi. Burada vurgulamak istediğim nokta, EUBAM Refah’ın görev yapabilmesi için hem Mısır hem de İsrail’in onayının gerekli olduğudur. Biz yeniden konuşlandırmaya hazırız ancak onaylara ihtiyaç var” ifadelerini kullandı.
