İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, çarşamba günü İsrail ordusunun güney Suriye’de konuşlandırıldığı askeri noktalarda incelemelerde bulundu. Netanyahu’nun çelik yelek ve kaskla yaptığı ziyaret, Suriye Geçici Hükümeti’nin sert tepkisini çekti.
Suriye Geçici Hükümeti yazılı açıklamasında, ziyareti “Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğünün açık ve tehlikeli bir ihlali” olarak nitelendirerek, İsrail’in “oldu bitti yaratma girişiminde bulunduğunu” ifade etti.
İsrail, Aralık 2024’te Beşar Esad’ın devrilmesinden sonra güney Suriye’deki askeri varlığını artırmış, Birleşmiş Milletler gözetimindeki tampon bölgenin doğusundaki bazı yeni noktalara konuşlanmıştı.
Netanyahu, ziyarette Suriye ile kuzey İsrail arasında yaşayan Dürzi toplumu için “koruma” vurgusu yaptı. “Savunma ve saldırı kabiliyetlerimiz Dürzi topluluğunu korumak ve İsrail’in kuzey sınırını güvence altına almak için hayati önemdedir” dedi.
“Egemenlik ihlali kabul edilemez”
Suriye Geçici Hükümeti, Netanyahu’nun ziyaretini “Suriye topraklarında hukuksuz bir güç gösterisi” olarak değerlendirirken, İsrail’in konuşlandığı bölgelerden çekilmesi gerektiğini vurguladı.
Suriye Geçici Hükümeti’nden bir askeri yetkili, Reuters’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Netanyahu’nun ziyareti açık bir mesajdır: ‘Girdiğimiz bölgelerden çekilmeyeceğiz.’ Güvenlik anlaşmasının akıbeti ne olursa olsun İsrail bu noktaları terk etmeyeceğini göstermek istiyor.”
Güvenlik anlaşması görüşmeleri çıkmazda
İsrail ve Suriye Geçici Hükümeti arasında ABD aracılığıyla yürütülen güvenlik görüşmeleri son aylarda yoğunlaşmıştı. Ancak görüşmeler, İsrail’in güneydeki Süveyda bölgesine “insani koridor” açılması talebinde bulunmasıyla kesildi.
Suriye Geçici Hükümeti bu talebi egemenlik ihlali olarak reddetti.
İsrail, 1967’de Suriye’den aldığı Golan Tepeleri’ni daha sonra ilhak etmişti. Bu ilhak uluslararası toplumun çoğu tarafından tanınmıyor.
Esad sonrası tablo
Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından İsrail, Suriye’nin çeşitli bölgelerinde askeri operasyonlarını artırdı. Şam’daki savunma tesisleri dahil birçok hedefi vurdu, güneydeki bazı noktalara asker sevk etti ve Washington’a “Suriye’nin zayıf ve merkezi olmayan bir yapıda tutulması” yönünde baskı uyguladı.
Suriye Geçici Hükümeti ise “Suriye’nin geleceği dış müdahalelerle değil, Suriyelilerin iradesiyle belirlenmelidir” açıklaması yaptı.
