Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşta müzakere ve ateşkes için çözüm önerileri gündemdeyken diğer taraftan da Rusya’yı en önemli askeri tehdit olarak gören Avrupa ülkeleri askerlik sistemlerini güncelliyor.
AB ülkelerinde Soğuk Savaş sonrası mevcutları azaltılan silahlı kuvvetlerini eski günlerine döndürme çabası dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz günlerde Almanya’da koalisyon hükümeti, aylardır süren tartışmaların ardından asker sayısını artıracak yeni bir plan üzerinde anlaşmaya varmıştı.
Tartışmalar sırasında zorunlu askerlik masaya gelse de gönüllü askerlik üzerinde mutabakata varılmıştı.
Benzer şekilde AB ülkelerinde gönüllü askerlik uygulaması giderek zemin kazanıyor.
Bu uygulamayı hayata geçirme kararı alan son Avrupa Birliği (AB) ülkesi Fransa oldu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransız Alplerindeki Varces askeri üssünde yaptığı açıklamada, “Kendimizi savunmak, hazırlıklı olmak ve saygı görmek için ulusun seferber olmasına ihtiyacımız var” mesajı verdi.
Macron’un detaylarını açıkladığı yeni sistemde hedef, 2026 yazından itibaren 3 bin, 2030’a kadar 10 bin, 2035’e kadar ise 50 bin genci çekebilmek.
Gönüllü askerlik sistemine dahil olacakların sadece ülke topraklarında görev yapmaları öngörülüyor.
Sistemde 18 yaş ve üstü gençlere odaklanılacak ve hizmet süresi 10 ay olacak. Aylık en az 800 euro ödeme yapılacak.
Askerliğin yoğun şekilde tartışıldığı ülkeler arasında AB’deki en güçlü konvansiyonel orduya sahip olma niyetindeki Almanya da var.
Alman hükümeti bir dönem zorunlu askerliği geri getirmeyi masaya yatırdıysa da sonunda gönüllü askerlikte karar kıldı.
Bununla birlikte yeterli gönüllü olmaması ve güvenlik durumunda bir değişiklik durumunda zorunlu askerliğe dönüşe kapı aralık bırakıldı.
Almanya, gönüllü askerlerine ayda 2600 euro ödeme yapmayı planlıyor.
Fransa’nın komşularından Belçika geçtiğimiz haftalarda 17 yaşındaki 130 bin kadar gence gönüllü askerlik daveti yaptı.
Sistem Belçika’da 2026’da devreye sokulacak.
Belçika Savunma Bakanı Theo Francken’e göre inisiyatif stratejik ihtiyacı karşılama amaçlı.
İlk veriler yeni uygulama konusunda düzenlenecek bilgilendirme toplantılarına üç binden fazla kişinin kayıt yaptırdığına işaret ediyor.
Belçika’da gönüllü askerlere aylık net 2 bin euro ödeme yapılacak.
Polonya da gönüllü askerlik sistemini uygulayan AB ülkeleri arasında.
Bununla birlikte, Donald Tusk liderliğindeki Polonya hükümeti, 2025 başında her yetişkin erkeğe askeri eğitim vermeyi planladığını duyurdu.
Bulgaristan’ın 2020’de geçtiği gönüllü askerlik uygulaması Hollanda’da 2023’te hayata geçirildi.
Romanya, 2026’da hem erkekleri hem de kadınları kapsayacak dört ay süreli bir sistemi hayata geçirecek.
Avrupa’da zorunlu askerlik
AB ülkeleri arasında zorunlu askerlik çok yaygın değil.
1990’ların sonu ve 2000’li yılların ilk yıllarında çoğu AB ülkesi bu uygulamadan vazgeçti.
Belçika, Bulgaristan, Çekya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İspanya, İtalya, Macaristan, Polonya ve Romanya bu ülkeler arasındaydı.
Gelinen aşamada zorunlu askerliğin sürdüğü AB ülkeleri, Avusturya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, İsveç, Kıbrıs, Letonya, Litvanya ve Yunanistan.
Hırvatistan’ın da yakında bu listeye dahil olması bekleniyor.
Bu ülkede 2026’dan itibaren askerlik erkekler için zorunlu olacak.
Rusya’nın olası bir saldırısı askerlik uygulamalarındaki hareketliliğin ana nedeni.
Bu konuda askeri ve sivil yetkililerden uzunca bir süredir uyarılar geliyor.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, bu uyarıları sıklıkla dile getiren isimler arasında.
Rutte, göreve geldikten kısa bir süre sonra, ocakta, Avrupa Parlamentosu üyelerine yaptığı konuşmada, “Şimdi güvendeyiz ama beş yıl sonra olmayabiliriz” demişti.
Zorunlu askerlik tartışmaları: Almanya’da hükümet, asker sayısını artırıyor
