Suriye TV’nin özel haberine göre, geçici Şam yönetimi ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında askeri bir ortak anlayış açıklanması an meselesi. Kaynaklar, görüşmelerin Amerika Birleşik Devletleri himayesinde yürütüldüğünü ve Washington’un taraflara yıl bitmeden imza için ciddi baskı uyguladığını aktardı.
Suriye TV’ye konuşan özel bir kaynak, ortak anlayış çerçevesinde oluşturulan entegrasyon görüşmelerinin sonucunun 27–30 Aralık tarihleri arasında Şam’da ilan edilmesinin beklendiğini söyledi. Varılan noktanın, SDG ve iç güvenlik güçleri Asayiş’e mensup yaklaşık 90 bin kişinin Suriye Savunma ve İçişleri bakanlıklarına entegre edilmesini öngördüğü belirtildi.
Üç askeri tümen planı
Habere göre taraflar, Rakka, Deyrizor ve Haseke’de Savunma Bakanlığı’na bağlı olmak üzere SDG’ye ait üç askeri tümen kurulması konusunda da mutabakata vardı.
Buna karşın müzakerelerde hâlen tartışmalı olan başlıklar bulunuyor. Bunların başında, Suriye hükümet güçlerinin Kuzey ve Doğu Suriye’ye girişi, SDG kadrolarının Savunma ve İçişleri bakanlıklarındaki görev ve pozisyonlarının belirlenmesi ile askeri karar alma mekanizması ve idari yapının şekillendirilmesi geliyor. Görev ve yetki paylaşımı da üzerinde uzlaşı aranan başlıklar arasında yer alıyor.
Kadın ve terörle mücadele tugayı
Haberde, SDG’nin Suriye ordusu bünyesinde iki ayrı tugay kurulmasını talep ettiği ifade edildi. Bunlardan birinin Savunma Bakanlığı’na bağlı, ayrı bir komuta yapısına sahip kadın tugayı; diğerinin ise terörle mücadeleye odaklanan bir tugay olduğu belirtildi. Washington’un, özellikle terörle mücadele tugayının kurulmasını desteklediği aktarıldı.
SDG’nin ayrıca Kuzey ve Doğu Suriye’ye Suriye ordusu ya da güvenlik güçlerinin doğrudan girişine karşı çıktığı, bu bölgelerde görev yapacak askeri ve güvenlik yöneticilerinin SDG tarafından belirlenmesi kaydedildi. Kaynaklara göre SDG ve İç Güvenlik Güçleri’nden bazı üst düzey isimlerin, Kuzey ve Doğu Suriye’deki askeri ve güvenlik birimlerini koordine etmek üzere Savunma ve İçişleri bakanlıklarında görevlendirilmesi planlanıyor.
‘Uluslararası baskı var, anlaşmanın alternatifi yok’
SDG kaynakları, 10 Mart’ta imzalanan çerçeve anlaşmanın başından bu yana ABD ve Avrupa ülkeleri tarafından desteklendiğini belirtti. İngiltere, Fransa ve Almanya’nın, tarafları yıl sonundan önce anlaşmayı sonuçlandırmaya çağırdığı aktarıldı.
Kaynaklar, ABD Dışişleri ekibi ile İngiliz ve Fransız temsilcilerin, taraflar arasındaki görüş ayrılıklarını gidermek ve kapsamlı bir anlaşmaya hızla ulaşmak için süreci yakından takip ettiğini ifade etti. Anlaşmanın ileri bir aşamaya geldiği, ancak devlet kurumlarının kuzeydoğu Suriye’de yeniden tam olarak faaliyete geçmesinin zaman alabileceği vurgulandı. Bu nedenle 10 Mart anlaşmasının uygulanma süresinin en az üç ay daha uzatılmasının gündemde olduğu belirtildi.
Geçici Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ile SDG Genel Komutanı Mazlum Abdi, 10 Mart 2025’te SDG’nin Suriye ordusu ve devlet kurumlarına entegrasyonunu öngören bir anlaşmaya imza atmış, anlaşmanın yıl sonuna kadar tamamlanması hedeflenmişti.
Mazlum Abdi: ‘Askeri entegrasyonda ortak anlayışa varıldı’
Öte yandan SDG Genel Komutanı Mazlum Abdi, Kuzey ve Doğu Suriye’deki Müzakere Komitesi’ni desteklemek amacıyla düzenlenen Danışma Kurulu toplantısında yaptığı konuşmada, askeri entegrasyon sürecine ilişkin önemli mesajlar verdi. Abdi, kamu yararını esas alan bir yaklaşımla askeri güçlerin entegrasyonu konusunda taraflar arasında ortak bir anlayışa ulaşıldığını söyledi.
Abdi, Suriye’nin tamamını kapsayan kalıcı bir çözüme ulaşabilmek için anayasal meselelerde zaman ve kapsamlı müzakerelere ihtiyaç olduğunu vurguladı. Çözümün, aşırı merkeziyetçi yapılardan uzak, kapsayıcı ve dengeli bir yönetim modeli temelinde şekillenmesi gerektiğini belirten Abdi, hükümet biçimi ile ülkeyi oluşturan tüm bileşenlerin sürece etkin katılımının hayati önemde olduğunu ifade etti.
‘Doğal kaynaklar tüm Suriyelilerin ortak mülküdür’
Konuşmasında sınır geçişleri ve sınırların yönetimi konusunda da ilerleme kaydedildiğini dile getiren Abdi, doğal kaynakların herhangi bir tarafın değil, tüm Suriyelilerin ortak mülkü olduğu yönünde net bir anlayışın oluştuğunu söyledi. Birçok temel başlıkta görüş birliği sağlandığını belirten Abdi, kalan konularda da anlaşmaya varılmasını umut ettiklerini kaydetti.
Abdi ayrıca, bölge halkının kendi bölgelerini anayasal bir çerçeve içinde, demokratik ve meşru mekanizmalar aracılığıyla yönetmesini savunduklarını ifade etti.
Öte yandan Katar merkezli Al-Araby TV’nin haberine göre de Suriye Enformasyon Bakanlığı entegrasyon görüşmelerine ilişkin yaptığı açıklamada “SDG’nin hükümet için müzakere edilemez ve uygulanamaz taleplerinde ısrar etmesi nedeniyle iki taraf arasında bir anlaşma sağlanamamıştır. Ayın 28’inde nihai yanıtımızı vereceğiz. Suriye hükümeti ile SDG arasındaki temaslar şu anda askıya alınmıştır” dedi.
