ABD’li ve Rus diplomatlar, İstanbul’daki ikinci toplantı için Rusya’nın İstanbul Başkonsolosluğu’nda bir araya geldi. Heyetler arası ilk görüşme, 27 Şubat’ta yine İstanbul’da gerçekleşmişti.
Görüşmenin detaylarıyla ilgili bilgi veren Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov, ‘Rusya ve ABD dışişleri bakanlıkları nezdinde’ gerçekleştirilen görüşmede, ‘ikili ilişkilerin normalleşmesi’ üzerinde durulduğunu ve Ukrayna krizinin ele alınmadığını belirtti.
Görüşmede Rusya tarafını yeni atanan ABD Büyükelçisi Aleksandr Darçiyev temsil ederken, ABD heyetine ise Rusya ve Orta Avrupa politikalarından sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Vekili Sonata Coulter başkanlık etti.
Ukrayna krizi masada yok
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, heyetlerin büyükelçilik faaliyetlerinin karşılıklı olarak normalleştirilmesi konusunun görüşüleceği, Ukrayna krizi gibi siyasi konuların masada olmadığı belirtilmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, ikili ilişkilerin normalleşmesinin görüşmenin gündeminde yer almadığını, normalleşmenin Rusya ve Ukrayna arasında barış anlaşması imzalandıktan sonra gerçekleşebileceğini belirtti.
ABD’li ve Rus diplomatların İstanbul’daki ilk görüşmesi 27 Şubat’ta gerçekleşmişti. ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu konutunda yapılan görüşme 6,5 saat sürmüştü.
Şubat ayında Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da bir araya gelen Washington ve Moskova’dan temsilciler, büyükelçilik faaliyetleri konusunda İstanbul’da ayrı bir müzakere yürütülmesine karar vermişti.
Riyad’daki 4,5 saat süren görüşmede Rus heyetinden, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Putin’in dışişleri danışmanı Yuri Ushakov yer almıştı. ABD heyetinde ise Dışişleri Bakanı Marco Rubio liderliğinde, Trump’ın özel Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz da görüşmelere katılmıştı.
Diplomatik temaslar
Riyad’daki görüşmenin ardından Rus mevkidaşı Lavrov’u Ankara’da ağırlayan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’nin barış görüşmeleri girişiminin, Türkiye’nin Şubat 2022’den bu yana izlediği politikayla örtüştüğünü ve arabuluculuğa hazır olduklarını ifade etmişti.
ABD Dışişleri’nden de Türkiye’ye Ukrayna’da barış için destek talebi geldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanı Rubio’nun Hakan Fidan’ın mart ayındaki Washington ziyareti sırasında “Ukrayna’da barış için Türkiye’nin desteğini talep ettiğini” açıkladı.
Rusya’nın Ukrayna’yı geniş çaplı işgalini başlatmasından bu yana Türkiye her iki ülkeyle de yakın ilişkilerini sürdürmüş, arabuluculuk yapmayı teklif etmiş ve 2022’de başarısızlıkla sonuçlanan bir barış görüşmesine ev sahipliği yapmıştı.
Ankara’da geçekleşen rehine takası
Arabuluculuğunu Türkiye’nin yürüttüğü Rusya ile Batılı ülkeler arasında geniş kapsamlı rehine takası operasyonu Ağustos 2024’te Ankara’da gerçekleşmişti.
ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus cezaevlerinde bulunan 26 kişiyi içeren en geniş kapsamlı rehine değişimi, Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) istihbarat diplomasisi kapsamında gerçekleşti.
MİT, Temmuz 2024’te tarafları Türkiye’de bir araya getirerek, Batı ülkeleri vatandaşları ile Rus vatandaşları arasında yapılacak mahkum takasının müzakereleri yapıldı.
Ardından Ankara’daki Esenboğa Havalimanı’na getirilen tutukluların takası gerçekleştirilmişti.
