Döne Kaya Hatay’daki Fuat Koku Sitesi’nde annesini, kız kardeşini, abisini ve 9 aylık yeğenini kaybetti. Kaybettiği ailesi için adil yargılama ve adalet talebiyle 15 haftadır eylem yapıyor. Ankara’da Madenciler Anıtı önünde gerçekleştirdiği basın açıklaması sonrasında kendisi ile davada gelinen aşamayı ve taleplerini konuştuk.
6 Şubat 2023 tarihinde yaşadığımız depremin üzerinden 18 ay geçti. Resmi makamlar 53 bin 537 kişinin hayatını kaybettiğini, 107 bin 213 kişinin de yaralandığını söyledi. Depremi yaşayanlar ve deprem bölgesinde araştırma yürüten birçok kurum ise bu sayının gerçekleri yansıtmadığını, yaşamını yitirenlerin resmi rakamların 3 katı olabileceğini dile getirdi.
Depremde yaşamını yitirenler elbette bir sayı değil, her birinin hikayesi var. Yaşamanı yitirenlerin hikayeleri ise geride kalan sevdikleri tarafından yaşatılmaya çalışılıyor. Döne Kaya da yitirdiği ailesinin hikayesini verdiği adalet mücadelesi ile yaşatmaya çalışıyor. Kaya adalet arayan yüzlerce aileden sadece biri.
18 aydır bitmeyen adalet arayışı
Depreme ilişkin soruşturmanın hala sürdüğüne dikkat çeken Kaya, şunları söyledi:
“18 aydır bitmeyen soruşturmamız vardı. 3 hafta önce Hatay’a gidip son durumu öğrenmek istedim. Ancak öğrendiğimiz üzere 17 aydır şüpheli tutuklu bulunan insanlar serbest bırakılmış. Serbest bırakılanlar arasında müteahhidin oğlu -ki bütün resmi evraklarda onun imzası var- ve yapı denetimden iki kişi de serbest bırakılmış. Dava sürecine geçmeden bu kişilerin serbest bırakılmalarını kabul etmiyorum.
Bilirkişi raporunun Kasım 2023 tarihinde çıkmış olmasına rağmen dava sürecinde ilerleme kaydedilmemiş olmasını eleştiren Kaya, bilirkişi raporunda belediyenin, zemin etüdünde imzasının olmamasına rağmen tali kusurlu sayılmasına tepki gösterdi:
“Gelen bilirkişi raporunda zemin etüdünde belediyenin imzası olmadığı açık bir şekilde yazılı. Ancak belediyenin imzası olmamasına rağmen tali kusurlu olarak gösteriliyor. Belediyenin tali kusurlu gösterilmesini kabul etmiyorum. Belediye oraya imza vermezse müteahhit oraya 9 katlı iki blok dikemezdi.
‘Tüm sorumlular taksirli suç kapsamında yargılanmalı’
Mevzuata göre belediyenin imzası ile onaylanmamış yapılar kaçak statüsüne girmektedir. Yapı denetim firmaları ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı çalışmaktadır. Fuat Koku sitesinin kaçak yapı olamayacağını ifade eden Kaya, şu ifadeleri kullandı:
“Fuat Koku sitesi, Amik Ovası’nda Özel Akademi Hastanesi’nin arkasında ve Asi Nehri’ne 5 metre mesafe uzaklıkta bir konumda. Tarım arazisine inşaat yapılması sadece müteahhidin işi olamaz. Belediyenin, daha üst makamların ve bakanlıkların hepsinin bu binalardan haberleri vardı. Ancak hiçbir şekilde önüne geçilmedi. 2013 yılında zemin etüdünde imzalar olmadan ruhsat alınıyor ve 2016 yılında tamamlanıyor.”
Ailesini depremden 6 gün sonra kendi imkanları ile enkazdan çıkardıklarını söyleyen Kaya, “Bizler artık adaletin sağlanmasını istiyoruz. 6 Şubat depreminden 18 ay geçmiş olmasına rağmen adalete dair hiçbir işaret göremiyoruz. Sadece kendi binamız için değil, takip ettiğim deprem davaları dosyalarında da temmuz ayından itibaren tahliyeleri görüyoruz” dedi.
‘Öngörülebilir bir depremde önlem alınmıyorsa bu afet değil, katliamdır’
Depremzede aileler olarak taleplerini dile getiren Kaya, tüm sorumluların adil yargılanması ve hak ettiği cezaları olması gerektiğini söyledi. TMMOB, AFAD gibi kurumların 2021 yılında depremde yıkılan 11 il için yaptıkları araştırmayı hatırlatan Kaya, şunları söyledi:
“Biz sadece müteahhitlerin ve yapı denetimcilerin tutuklanmasını ve yargılanmasını değil, imzası olan herkesin yargılanmasını istiyoruz. Kamu görevlilerin de yargılanmasını ve davaların olası kast çerçevesinde açılmasını istiyoruz. Çünkü bu insanlar öngörerek her şeyi yaptılar. Amik Ovası’na tarım arazisinin üzerine bina yapılmayacağını 5 yaşındaki çocuk bile bilir. Bunu bilerek oraya yapı dikiliyorsa orada yaşanabilecek durumları da göz önüne almışlar demektir. Öngörülebilir bir depremde önlem alınmıyorsa bu afet değil, katliamdır. “
‘Asıl adalet cezalarla değil, başka bir depremde 53 bin kişinin ölmediğinde sağlanmış olacak’
Adalet Peşinde Aileler Platformu’nun üyesi olan Kaya 11 ilde kayıp veren aileler olarak mücadele etmeye devam ediyor. Fuat Koku Sitesi’nde yakınını kaybeden aileler ile görüştüklerini ifade eden Kaya, “Verilen kararlar ne olursa olsun, bu müebbet de olabilir ama bizim sevdiklerimizi geri getirmeyecek. Deprem Türkiye’nin gerçeği ama en azından bir benzer acıyı tekrar yaşamayalım. 9 aylık yeğenim yaşamını yitirdi, başka 9 aylık yeğenler, çocuklar ölmesin“ diye konuştu.
“Ve asıl adalet ise verilen cezalarla değil, başka bir depremde 53 bin kişinin ölmediğinde sağlanmış olacak. O zamana kadarda depreme ve depremi ön gördükleri halde önlem almayan yetkilere karşı mücadele etmeye devam edeceğiz.”
