Dünya’nın dönüş hızı bugün bir kez daha arttı. 1,25 milisaniyelik kısalma, tarihin en kısa günlerinden birini yaşattı.
Peki Dünya’nın dönüş hızına bağlı olarak, giderek kısalan günler uzun vadede nasıl sonuçlara yol açabilir?
Kuzey Yarımküre’de yaz yavaş yavaş sona ererken günler de kısalıyor. Ancak bu değişim yalnızca mevsimsel değil. Timeanddate.com verilerine göre, 5 Ağustos’ta gün, 86.400 saniyelik standart gün süresinden 1,25 milisaniye daha kısa oldu.
Bu durum elbette fark edilmeyecek ancak gün süresinin değişimi, bilim insanlarını şaşırtan ilginç bir eğilimin parçası: Dünya artık daha hızlı dönüyor.
Space.com’da yer alan habere göre, on yıllar boyunca yavaşlayan gezegenin dönüşü son yıllarda hız kazandı. Bilim insanları, 2025 yılında Dünya’nın güneş gününün 24 saatten kısa olacağı üç tarih öngördü: 9 Temmuz (24 saatten 1,23 milisaniye kısa), 22 Temmuz (1,36 milisaniye kısa) ve 5 Ağustos. Ancak, kayıtlara geçen en kısa gün, 5 Temmuz 2024’te 24 saatten 1,66 milisaniye kısa olarak ölçüldü.
1973’te resmi kayıtların tutulmaya başlamasından bu yana, Dünya’nın güneş günü genel olarak uzama eğilimindeydi. Bu eğilimin temel sebebi ise Ay. Ay, Dünya etrafında dönerken bir tür sürtünme yaratıyor ve bu da onu yavaşça bizden uzaklaştırıyor. Bu sırada Dünya’nın dönüş enerjisinin bir kısmı Ay’a geçiyor. Dünya biraz daha yavaş dönüyor, günler ise mikroskobik de olsa uzuyor. Bilim insanları 9 Temmuz, 22 Temmuz ve 5 Ağustos tarihlerini işaretledi çünkü bu günlerde Ay’ın ekvatora göre konumu, Dünya’nın dönüş hızını mikroskobik ölçekte etkileyecek.
Ancak bu kısa vadeli gelgit etkileri, son yıllarda gözlemlenen büyük tabloyu açıklamıyor. Dünya, onlarca yıl boyunca yavaşlarken, son birkaç yıldır hızlanıyor. Küresel ısınmadan yer kabuğundaki kütle hareketlerine kadar pek çok hipotez masada. Ama en güçlü aday, Dünya’nın sıvı çekirdeğinin yavaşlaması. Çekirdek yavaşladıkça, gezegenin dış katmanları adeta hızlanarak açığı kapatıyor.
Gözle görülmeyen bu farkın sonuçları ise çok somut olabilir. Eğer bu eğilim 2029’a dek sürerse, insanlık tarihinde ilk kez “negatif artık saniye” eklenecek. Yani saatler bir saniye geriye alınacak. Zamanın bile geri sardığı bir dönemden geçiyoruz. (Gazete Oksijen)
