Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu, 2024’te kendilerine yapılan başvurulara ilişkin hazırladığı raporu açıkladı.
Yazılı olarak paylaşılan raporda, kadınların mücadeleyle birçok kazanım elde ettiğini ve bunların arasında İstanbul Sözleşmesi’nin de olduğu belirtildi.
Türkiye’nin 2021 yılında sözleşmeden çekildiğini ve bu nedenle kadın katliamlarının arttığı ifade edilen raporda, kadınların cezaevlerinde çeşitli hak ihlalleriyle karşı karşıya kaldığı belirtildi.
Raporda, yer alan çıplak aramanın Birleşmiş Milletler (BM) Mandela Kuralları’na aykırı olduğunun altı çizildi. İstanbul Protokolü’nün önemine dikkat çekilen raporda, şunlar belirtildi:
“Ancak maalesef ki, gözaltı merkezlerinden hastanelere götürülen kadınlara ve trans kadınlara İstanbul Protokolü’ne aykırı uygulamalar yapılmakta. Şöyle ki: Doktorun muayenesi sırasında kelepçesiz ve sadece doktorla işkence mağdurunun bir arada olması gerekirken, bu yapılmıyor ve polisler ya da jandarma muayene odasına işkence mağduruyla birlikte giriyorlar.”
Cezaevlerinde bulunan “süngerli oda” uygulamasına da değinilen raporda, “süngerli oda’nın” ülkede yaygınlaştığı ifade edildi. Raporun devamında şu ifadelere yer verildi:
“2021 yılında Kandıra Cezaevi’nde yaşamını yitiren Garibe Gezer’in katili ‘süngerli oda’ diyebiliriz. Garibe Gezer süngerli odada kendisine dayatılan izolasyona karşı çıktığı için yaşamını yitirmiştir. Bugün hala ‘süngerli oda’ uygulamaları ne yazık ki birçok cezaevinde devam etmektedir.”
Raporda, cezaevlerindeki kadın tutukluların sağlık tedavilerinin engellendiği belirtildi.
Raporda yer alan veriler
Raporda, 2024 yılında büroya 55 kadın tutuklunun başvuruda bulunduğu kaydedildi.
Ayrıca 40 kadın, 1 çocuk ve 14 trans kadının başvuru yaptığı aktarılan raporda, başvuru yapanların 37’nin Kürt, 15’nin Türk, 3’ünün sığınmacı olduğu bilgisi verildi.
Raporda, 20 kadının darp, 22’sinin cinsel taciz, 12’sinin çıplak arama, 9’unun sinkaflı küfür, 1’nin tecavüz, 9’unun tıbbi işkenceden başvuru yaptığı ifade edildi. (MA)
