Hindistan hükümeti, 22 Nisan’da Keşmir’de turistlere yönelik düzenlenen saldırının ardından Pakistan’a misilleme olarak, İndus Nehri sisteminden daha fazla su çekilmesini sağlayacak yeni projeler üzerinde çalışıyor. Saldırıda 26 sivilin hayatını kaybettiği olaydan sonra Hindistan, 1960 yılında imzalanan ve su kullanımını düzenleyen İndus Suları Antlaşması’ndan çekildiğini açıklamıştı.
Reuters’a konuşan kaynaklara göre, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Chenab, Ceylum ve İndus nehirleri üzerindeki projelerin hızlandırılması talimatını verdi. Bu üç nehir, antlaşmaya göre esas olarak Pakistan’ın kullanımına ayrılmış durumda.
Ranbir Kanalı iki katına çıkarılacak
Hindistan, Chenab Nehri üzerindeki 19. yüzyıldan kalma Ranbir Kanalı’nın uzunluğunu 60 kilometreden 120 kilometreye çıkarmayı planlıyor. Proje tamamlandığında Hindistan, Pakistan’a giden sulardan saniyede 150 metreküp su çekebilecek. Şu anda bu miktar yaklaşık 40 metreküp.
‘Su ve kan birlikte akamaz’
Başbakan Modi, bu hafta yaptığı sert açıklamada “Su ve kan birlikte akamaz” ifadesini kullanarak, antlaşmaya doğrudan atıfta bulunmasa da kararlılığını vurguladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Randhir Jaiswal ise, Pakistan “sınır ötesi terörizme kesin ve geri dönüşü olmayan bir şekilde son verene kadar” antlaşmanın askıda kalacağını belirtti.
Pakistan: Bu bir savaş ilanıdır
Pakistan Dışişleri Bakanı İshak Dar, Hindistan’ın antlaşmayı askıya almasının yasa dışı olduğunu söyledi ve antlaşmanın hâlâ yürürlükte olduğunu savundu. Pakistan daha önce yaptığı açıklamada, “Pakistan’a ait suların akışını kesme ya da yönünü değiştirme girişiminin savaş ilanı” olarak değerlendirileceğini bildirmişti.
Pakistan’da tarım alanlarının yaklaşık %80’i İndus Nehri sistemine bağımlı. Elektrik üretimi açısından da hayati öneme sahip olan bu nehir sistemi olmadan ülkenin 250 milyonluk nüfusu büyük bir krizle karşı karşıya kalabilir.
Yeni projeler listesi hazırlandı
Reuters tarafından incelenen belgelerde, Hindistan’ın yeni hidroelektrik projeleriyle İndus sistemindeki kurulu kapasiteyi 3.360 megavattan 12.000 megavata çıkarmayı planladığı görülüyor. Ayrıca, Hindistan ilk kez bu sistemde büyük su depolama barajları kurmayı da gündeme aldı.
‘İndus Antlaşması dünyanın en başarılı su paylaşımı örneğiydi’
Uzmanlara göre, 1960’tan bu yana pek çok savaşa rağmen ayakta kalan İndus Suları Antlaşması, dünya üzerindeki en başarılı su paylaşımı anlaşmalarından biri olarak görülüyordu. Ancak Delhi, artan nüfus ve enerji ihtiyacını gerekçe göstererek 2023’ten bu yana antlaşmayı revize etmeye çalışıyor.
Pakistan uluslararası dava açmaya hazırlanıyor
Pakistan hükümeti, Dünya Bankası’nın yanı sıra Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı ve Daimi Tahkim Mahkemesi gibi kurumlarda hukuki süreç başlatmayı planlıyor. Pakistan Maliye Bakanı Muhammed Aurangzeb, “Su bir silah haline getirilmemeli. Bu antlaşmanın tekrar yürürlüğe girmesini temel alan bir senaryodan başka bir alternatifi düşünmek istemiyoruz.” dedi.
Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden su güvenliği uzmanı David Michel ise, Hindistan’ın bu yaklaşımının sadece Pakistan’ı değil, aynı zamanda Çin’in benzer bir yaklaşımı benimsemesine de zemin hazırlayabileceği uyarısında bulundu.