HPV nedir? Kadınlar ve LGBTİ+’lar neden risk altında?

HPV (Human Papillomavirus), cinsel yolla bulaşan en yaygın enfeksiyonlardan biri. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, dünya genelinde cinsel olarak aktif  bireylerin çoğu yaşamlarının bir döneminde HPV ile karşılaşıyor.

HPV’nin bazı türleri rahim ağzı kanseri, genital siğiller ve diğer kanser türlerine yol açabiliyor. Ancak erken teşhis, aşılanma ve düzenli sağlık kontrolleri ile HPV’nin etkileri büyük ölçüde önlenmesi mümkün.

HPV’nin çeşitleri

HPV’nin 200’den fazla türü vardır ve bu türler düşük ve yüksek olmak üzere iki gruba ayrılır:

Düşük riskli HPV türleri; genellikle kanserle ilişkilendirilmez, ancak genital siğiller gibi rahatsız edici sağlık sorunlarına yol açabilir. HPV-6 ve HPV-11, genital siğillere en sık neden olan düşük riskli türlerdir.

Yüksek riskli HPV türlerinde ise HPV-16 ve HPV-18 başta olmak üzere 14 tür, rahim ağzı kanseri ve diğer kanser türleriyle ilişkilidir. Bu türler, hücrelerde anormal değişikliklere neden olabilir ve erken müdahale edilmediğinde kansere yol açabilir.

HPV nasıl bulaşır?

HPV, genellikle cilt teması yoluyla bulaşır ve bu nedenle cinsel yolla bulaşan en yaygın enfeksiyonlardan biridir. Ancak bulaşma yalnızca cinsel ilişkiyle sınırlı değildir:

Vajinal, anal ve oral cinsel temas HPV bulaşmasının en yaygın yollarıdır. HPV, enfekte birinin cildiyle doğrudan temas sonucu bulaşabilir.

Ancak havlu, iç çamaşırı veya hijyen ürünleri gibi ortak kullanılan eşyalar, nadir de olsa bulaşmaya neden olabilir.

Öte yandan enfekte bir anneden bebeğe doğum sırasında geçebilir ve bu durum nadir olarak solunum yollarını etkileyen papillomatozis adı verilen bir hastalığa yol açabilir.

Kadınlar ve LGBTİ+’lar neden risk altında?

HPV, cinsel yönelim ya da kimlik fark etmeksizin herkesi etkileyebilir. Ancak kadınlar, rahim ağzı kanseri riski nedeniyle özel bir korunma gerektirir. LGBTİ+’lar ise cinsel sağlık hizmetlerine erişimde karşılaştıkları ayrımcı tutumlar nedeniyle yeterli koruyucu sağlık hizmeti alamayabilir. Bu durum, erken teşhis ve tedavi imkanlarının sınırlanmasına neden olur.

Cinsellikle ilgili toplumsal baskılar, birçok kadının HPV testlerine erişimini zorlaştırabilir. “Evli değilse teste gerek yok” gibi algılar, kadınları taramalardan uzak tutabilir. HPV enfeksiyonunun “utanç verici” bir durum gibi algılanması, sağlık hizmetlerine başvuruyu geciktirebilir.

Ayrımcı olmayan, herkese eşit hizmet sunan bir sağlık sisteminin oluşturulması gerektiğini vurgulayan savunucular, okullarda ve toplumda, güvenli cinsel ilişki ve HPV gibi enfeksiyonlar hakkında kapsamlı eğitim verilmesi talebini sürdürüyor.