Küresel çapta hayat kurtarmayı amaçlayan BM Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması’nın (IPC) , özellikle Gazze ve Sudan’daki çatışmalar ve veri engellemeleri nedeniyle kıtlık tehlikesiyle ilgili uyarılarını zamanında iletmekte zorlandığı belirtiliyor. Sistem, hükümet işbirliği eksiklikleri ve veri toplama zorluklarıyla karşı karşıya.
BBC’nin haberine göre Somali’deki ölümcül kıtlık tehditlerinin ardından hayat kurtarmak amacıyla kurulan IPC sistemi, bugün çatışma bölgelerinde büyük zorluklarla karşı karşıya. Bu sistem, gelişmekte olan ülkelerde gıda krizlerini tespit etmek amacıyla kullanılıyor ancak son yıllarda, özellikle savaşların yoğun olduğu bölgelerde yeterli veriye ulaşmak ve doğru zamanlamada uyarı yapmak konusunda ciddi engellerle karşılaşılıyor.
IPC, 20 yıl önce Somali’deki gıda krizi sırasında kuruldu ve küresel insani yardımda önemli bir araç haline geldi. Ancak son dönemde, özellikle Gazze ve Sudan gibi çatışmalı bölgelerde IPC’nin uyarıları, felaket öncesi etkili müdahale sağlamakta başarısız oldu.
Örneğin, Mart 2024’te IPC, Gazze’nin kuzey bölgelerinde kıtlık sınırına gelindiğini açıkladı. Ancak, bu uyarıdan 5 ay sonra, Ağustos ayında Gazze’nin güneyinde ve Batı Şeria’da halk açlıkla mücadele etmeye başladı. BM’nin Kasım 2024 tarihli açıklamalarına göre, Gazze’nin kuzeyindeki halkın gıdaya ulaşımdaki güçlükler nedeniyle ölüm riskiyle karşı karşıya olduğu belirtildi.
Benzer şekilde IPC, 2024 yılı Ağustos ayında Sudan’ın Kuzey Darfur bölgesinde ciddi bir gıda krizi yaşandığını duyurdu. Ancak, Sudan hükümetinin engellemeleri nedeniyle, Darfur’da yerinden edilenler için sağlanan yardımlar hala yetersiz. Sudan’da, 2024 itibarıyla açlık nedeniyle ölenlerin sayısının 50.000’e yaklaştığı tahmin ediliyor.
IPC’nin karşılaştığı en büyük engellerden biri, çatışmalar nedeniyle veri toplamanın neredeyse imkansız hale gelmesi. Gazze’deki İsrail ordusu bombardımanları ve Sudan’daki çatışmalar, verilerin toplanmasını engelliyor. Bu durum, doğru tespitler yapmayı ve zamanında yardım göndermeyi imkansız kılıyor. IPC’nin verilerine göre, Gazze’deki veri toplama süreci, çatışmaların başlangıcından itibaren %70 oranında zorlaşmış durumda.
Öte yandan, IPC’nin uyarılarının çoğu, kitlesel ölümler ve açlık krizi sonrasında yapılmak zorunda kalıyor. Hükümetlerin veri manipülasyonları ve insani yardım organizasyonlarıyla işbirliği yapmamaları, bu durumu daha da zorlaştırıyor. Sudan’da, hükümetin yetersiz beslenme oranlarını gizlediği ve ölüm verilerini engellemeye çalıştığı biliniyor. 2024 itibarıyla Sudan’da, açlık nedeniyle ölen çocuk sayısının 10.000’e ulaştığı ifade ediliyor.
Yeni teknolojilerle desteklenmesi gerektiği belirtilen IPC, uydu görüntüleme ve makine öğrenimi gibi yöntemlerle veri toplama süreçlerini daha güvenli hale getirmeyi hedefliyor. Ancak bu sorunların üstesinden gelmek için hükümetlerin ve insani yardım kuruluşlarının daha etkin bir işbirliği yapması gerekiyor. Aksi takdirde, dünya genelindeki milyonlarca insan açlık riskiyle karşı karşıya kalmaya devam edecek.
