İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 2013 yılından 2025’in ilk dört ayına kadar genç işçiler arasında yaşanan iş cinayetlerine dair raporunu açıkladı. Rapora göre, bu dönemde en az 2 bin 728 genç işçi hayatını kaybetti.
Yaş dağılımına bakıldığında, yaşamını yitiren gençlerin 222’si 18 yaşında, bin 214’ü 19-22 yaş arasında, bin 292’si ise 23-25 yaş grubunda yer alıyor. Hayatını kaybedenler arasında 284 mülteci ve göçmen genç işçi bulunuyor.
Gençlerin yaşadığı ağır gerçeklik
Son 13 yılda her ay ortalama 18-19 genç işçi hayatını kaybetti. Pandemi sürecinde ölümlerde geçici bir düşüş gözlense de, özellikle 2021’den sonra ekonomik kriz ve yoksullaşmanın derinleşmesiyle genç işçi ölümleri yeniden tırmandı. Gençlerin yüzde 93’ü ücretli işçi olarak çalışırken, bu durumun giderek kötüleştiği, gençlerin artık sadece çalışmak zorunda olduğu gerçeğini ortaya koyuyor.
Genç işçiler sadece işçi değil, aynı zamanda göçmen
Genç işçi ölümlerinde mülteci ve göçmenlerin oranı yüzde 10’u buluyor, bu da genel iş cinayetlerinin iki katı. Suriyeli çocuk işçilerin yanı sıra Afganistan başta olmak üzere birçok ülkeden gelen göçmen genç işçiler, özellikle mevsimlik tarım, gıda, tekstil, metal, inşaat ve konaklama sektörlerinde çalışırken hayatlarını kaybediyor.
İş cinayetlerinin sektörel dağılımında inşaat sektörü, yüzde 26 ile en çok can kaybının yaşandığı alan oldu. Metal işkolunda ise bu oran yüzde 6’ya kadar geriliyor.
Ölüm nedenleri arasında ise trafik kazaları yüzde 24 ile ilk sırada yer alıyor. Bunu yüzde 16 ile yüksekten düşme, yüzde 15 ile ezilme ve göçük gibi kazalar takip ediyor.
Rapor, iş cinayetlerinin en yoğun olarak İstanbul, Antalya, Konya, İzmir ve Ankara’da yaşandığını da ortaya koydu.
Talepler: İnsanca yaşayabilecekleri ortamlar sağlanmalıdır
2025 yılının “Aile Yılı” ilan edilmesinin muhataplarının kadınlar ve çocuk işçiler olduğu kadar genç işçilerin de olması gerektiği ifade edilen raporda, “Türkiye’nin genç nüfus avantajını kaybetmesi gerekçesiyle gençlere vaad edilenler gerçeği yansıtmamaktadır. Zira Türkiye sanayisinin dünya pazarlarında, özellikle AB pazarında, var olmasının yegane yolu ucuz işgücü ihracıdır ve gençlere dayatılan gerçeklik de budur” ifadeleri yer aldı.
İSİG Meclisi, genç işçiler için üç temel talebi öne çıkarıyor:
1- İstihdam politikaları yeniden yapılandırılmalı, gençlerin insanca yaşayabilecekleri ücret, iş güvenceleri ve sağlıklı-güvenli çalışabilecekleri ortamlar sağlanmalıdır.
2- Yükseköğrenim teşvik edilmeli, parasız olmalı, müfredat bilimin ışığında yapılandırılmalıdır. Gençlere dönük sosyal ve kültürel politikalar geliştirilmelidir.
3- Yaşam alanlarımız uyuşturucu, kumar ve çeteleşmeden temizlenmelidir. Gençlerin üzerindeki baskılar sona ermeli ve siyasal-sosyal mücadelelerini engelleyen tüm uygulamalara son verilmelidir.
