Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen 22’nci Doha Forumu kapsamında İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bir araya geldi.
‘Suriye’de siyasi çözüm vurgusu’
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, üçlü toplantının ardından yaptığı açıklamada, Türkiye, Rusya ve İran olarak Suriye’deki silahlı çatışmaların bir an önce sonlandırılması gerektiği konusunda mutabık kaldıklarını ifade etti. Lavrov, Moskova’nın “meşru muhalefet” olarak nitelendirdiği gruplarla Esad rejimi arasında diyalog kurulması gerektiğini belirtti.
Lavrov ayrıca, cihatçı gruplardan Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) ismini ne şekilde değiştirirse değiştirsin “terörist” olarak kalacağını vurgulayarak, “Terörist grupların Suriye topraklarını kontrol etmesine izin verilmesi kabul edilemez” dedi. Lavrov, Rus askeri üslerinin geleceğiyle ilgili soruları ise “tahminler” üzerinden yanıtlamayacağını söyledi.
‘Meşru muhaliflerle diyalog’ çağrısı
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi de benzer açıklamalarda bulunarak Suriye’deki çatışmaların sona erdirilmesi gerektiğini yineledi. İran devlet medyasına konuşan Erakçi, “Suriye hükümeti ile meşru muhalif gruplar arasında siyasi görüşmelerin başlatılması en önemli adımdır” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin yaklaşımı: ‘Siyasi süreç yeniden başlatılmalı’
Türkiye Dışişleri Bakanlığı kaynakları ise Bakan Fidan’ın görüşmeyi yapıcı olarak nitelendirdiğini aktardı. Kaynaklar, toplantıda sahadaki durumun ele alındığını ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı çerçevesinde siyasi sürecin yeniden başlatılmasının önemine vurgu yapıldığını belirtti. Görüşmede, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine destek mesajı verildiği kaydedildi.
HTŞ saldırıları sonrası sahadaki durum
HTŞ öncülüğündeki muhalif gruplar, 27 Kasım’da başlattıkları saldırılarla Halep, Hama ve Dera dahil birçok bölgede Esad rejiminin kontrolünü sona erdirdi. Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ise aynı dönemde YPG’ye yönelik operasyonlara başladı.
Astana sürecinin geçmişi
Astana süreci, 2016 yılında Türkiye ve Rusya’nın girişimleriyle başlamış ve İran’ın da katılımıyla garantörlük sistemi oluşturulmuştu. 2017’den bu yana düzenli olarak gerçekleştirilen toplantılar, sahadaki çatışmaların azaltılması ve siyasi çözüm süreçlerinin hayata geçirilmesini hedefliyor. Son yüksek düzeyli toplantı, 11-12 Kasım 2024 tarihlerinde düzenlenmişti.
Doha’daki son görüşme, Suriye’deki çatışmaların geleceğine dair önemli mesajlar içerirken, Astana garantörlerinin bir sonraki devlet başkanları zirvesi için hazırlıklarını sürdürdüğü bildiriliyor.
