Polonya’nın Gdańsk kentinde, uzun yıllar faaliyette bulunmuş bir dondurma dükkanının yerine yeni bir yapı inşası planlanmadan önce yürütülen arkeolojik kazılarda beklenmedik ve bir keşif yapıldı. 13. ya da 14. yüzyıla ait olduğu değerlendirilen oyma taş mezar taşı altında, zırh ve silah motifli kabartmalarıyla dikkat çeken bir şövalyeye ait eksiksiz bir iskelet bulundu.
Baltık Denizi kıyısında yer alan ve “dünya kehribar başkenti” olarak bilinen Gdańsk’ın tarihi kent merkezinde, üç caddenin kesiştiği yaklaşık bin metrekarelik alanda 2023 yılından bu yana arkeolojik çalışmalar sürdürülüyor.
Bölgede 1962’den bu yana hizmet veren dondurma dükkanının başka bir lokasyona taşınması ve arsanın satılmasıyla birlikte, yeni inşaat öncesi zorunlu arkeolojik kazılar başlatıldı.
Polonya merkezli arkeoloji şirketi ArcheoScan tarafından yürütülen kazılarda, kentin bilinen en eski kilisesi olduğu düşünülen ve 1140 yılında inşa edildiği belirlenen Yunan haçı formunda ahşap bir kilise ile 12. ve 13. yüzyıllara tarihlenen küçük kulübeler ortaya çıkarıldı.
Kazı alanında 300’e yakın mezar tespit edildi. Mezarların sekizinin üzerinde taş mezar kapakları bulunması, burada yatan kişilerin dönemin Gdańsk toplumunun seçkin üyeleri olduğuna işaret ediyor. 8 Temmuz’da bulunan mezar taşlarından biri, miğfer ve zincir zırh giymiş, kalkan ve kılıç taşıyan bir şövalye kabartmasıyla öne çıkıyor.
ArcheoScan Direktörü arkeolog Sylwia Kurzyńska, İsveç’in Gotland Adası’ndan getirildiği tahmin edilen kireçtaşından yapılmış mezar taşının, yumuşak yapısına ve yüzyıllardır toprak altında kalmasına rağmen şaşırtıcı derecede iyi korunduğunu belirtiyor. Dönemin Polonya’sında bu tür mezar taşlarının oldukça nadir görüldüğünü ve genellikle önemli kişiler için yapıldığını vurguluyor.
Mezar taşının altında 23 adet tarla taşıyla dikdörtgen şeklinde çevrelenmiş bir insan iskeleti bulundu. Arkeologların incelemelerine göre en az 40 yaşında olduğu tahmin edilen şövalyenin güçlü bir yapıya sahip olduğu ve boyunun 168-178 cm arasında olduğu belirlendi. Boyu, ortaçağ Gdańsk’ında yaşayan erkekler için ortalamanın üzerinde bir değer.
Arkeolog Kurzyńska keşfin “son yılların Polonya’daki en önemli arkeolojik bulgularından biri” olduğunu ve “13. ve 14. yüzyıllarda Gdańsk’ın askeri elitinin yaşamı, ortaçağ cenaze gelenekleri ve Baltık ötesi kültürel bağlantılar hakkında paha biçilmez bilgiler sunduğunu” belirtiyor. (Kayıp Rıhtım)
