Kanada’daki genel seçimde oy sayımı sürerken, resmi olmayan sonuçlara göre iktidardaki Liberal Parti birinci, Muhafazakar Parti ise ikinci sırada yer alıyor. Seçim kampanyasına, ABD Başkanı Donald Trump’ın başlattığı ticaret savaşı ve Kanada’yı ilhak etme yönündeki söylemleri damgasını vurdu.
CBC ve CTV News’e göre Carney’nin partisi, 343 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nde en fazla koltuğu kazanarak hükümet kurmaya hak kazandı.
Eski Başbakan Justin Trudeau’nun 2015’te başladığı görevinden istifa ederek bayrağı 14 Mart’ta devrettiği Liberal Parti lideri Carney, son anketlere göre sandıktan zaferle çıkması beklenen en güçlü aday olarak görülüyor.
BBC’nin haberine göre, Carney, Kanada’nın başkenti Ottawa’da yaptığı konuşmada, “Başkan Trump ile masaya oturduğumda, iki egemen ülke arasındaki ekonomi ve güvenlik ilişkilerinin geleceğini ele alacağım.” dedi.
ABD artık dünya liderliğinde ön planda olmak istemiyorsa Kanada’nın olacağını söyleyen Carney, “Trump bizi bölmeye çalışıyor, bu asla olmayacak.” ifadesini kullandı.
Carney, ABD’nin Kanada “topraklarını, kaynaklarını ve ülkeyi istediğini” vurgulayarak, “Burası Kanada, burada ne olacağına biz karar veririz.” diye konuştu.
Liberal Parti tek başına iktidar olmak için gereken sınırı aşamadı
Kanada’nın resmi ve bağımsız seçim kurumu Elections Canada tarafından paylaşılan ve kesin olmayan sonuçlara göre, mevcut oy oranıyla Kanada Federal Parlamentosundaki 343 sandalyeden 166’sını kazanan Carney’nin partisi, tek başına iktidar olması için gereken 172 milletvekilli sınırını henüz aşamadı.
Oyların yüzde 41’ini alan ana muhalefetteki Muhafazakar Parti ise parlamentodaki sandalyelerin 146’sını hanesine yazdı.
Seçimlerde, Muhafazakar Parti’yi yüzde 6,9 oyla Quebec Bloku Partisi takip ediyor.
Ancak Liberallerin çoğunluk elde edip etmeyeceği henüz belli değil; gerekirse küçük partilerin desteğine ihtiyaç duyabilir.
Liberal Parti dördüncü kez üst üste iktidarda kalmayı başardı
Üst üste dördüncü kez iktidara gelmesi beklenen Liberaller en son 2015’te parlamentoda çoğunluğu elde etmişti.
Kanada’da 2021’de düzenlenen seçimlerde, dönemin başbakanı Justin Trudeau liderliğindeki Liberal Parti yüzde 32 oyla, 160 sandalyeyi hanesine yazdırarak seçimleri kazanmıştı.
Merkez sol çizgideki Liberal Parti, dördüncü kez üst üste iktidarda kalmayı başardı.
2021 seçimlerinde 160 sandalye kazanan parti, o tarihten bu yana Yeni Demokrat Parti’nin desteğiyle yasa çıkarmıştı. Son verilere göre, Liberaller yine 160 civarında sandalye alırken, Muhafazakâr Parti en az 151 sandalye kazanıyor.
Seçimlerde Trump etkisi
Seçim sonuçları, Liberaller için büyük bir geri dönüş anlamına geliyor. Şubat ayında yapılan anketlerde, Muhafazakârlar yaklaşık 20 puan farkla öndeydi. Ancak Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesi ve Ottawa ile Washington arasında artan gerilim, Kanada’da milliyetçi duyguları harekete geçirdi ve seçmenlerin Liberal Parti etrafında kenetlenmesini sağladı.
Göreve yalnızca birkaç ay önce gelen Başbakan Carney, kampanya sürecinde ekonomist kimliğini ön plana çıkararak, Trump’ın Kanada’yı ABD’nin 51. eyaleti yapma tehditlerine karşı direniş mesajı verdi. Seçim öncesi yaptığı son konuşmada, “Eski Amerika artık yok. Bu bir trajedi, ama aynı zamanda yeni gerçekliğimiz. Trump’ın karşı tarifelerine karşı savaşacağız” ifadelerini kullandı.
Seçim gözlemcilerine göre, Kanada’daki seçimlerin sonuçlarını, adayların ABD Başkanı Trump’a karşı atacağı adımlar ve politikaları belirleyecek.
Uzmanlara göre, mevcut Başbakan Carney, seçim kampanyasını Trump ile mücadele üzerine kurarken, en büyük rakibi muhafazakar lider 45 yaşındaki Poilievre ise seçim kampanyasında konut sıkıntısı, enflasyon, göç ve vergilere odaklanmış durumda.
Poilievre’nin ayrıca göçmenlik politikalarının ABD lideri ile benzeşmesi nedeniyle birçok kişi tarafından “mini Trump” olarak görüldüğü ve Trump’a karşı durma yeteneğine şüphe ile bakıldığı değerlendirmeleri yapılıyor.
Trump’tan mesaj
Seçim günü Trump, Truth Social hesabından Kanada halkına seslenerek, “Kanada, ABD’nin 51. eyaleti olursa vergiler sıfırlanacak, endüstriler büyüyecek” mesajı paylaştı.
Yaklaşık 29 milyon seçmenin oy kullanma hakkı bulunduğu seçimde, 7.3 milyon kişi önceden oy kullandı.
Yeni dönemde Carney hükümeti, Trump yönetimiyle gerginleşen ticari ilişkileri nasıl yöneteceği konusunda zorlu bir sınav verecek.
‘Bu seçimde esas mesele, Trump’a kimin karşı koyabileceği’
Trudeau’nun 14 Mart’ta görevinden ayrılması sonrası yönetimi 60 yaşındaki ekonomist Mark Carney devralmıştı.
Trump’ın Kanada’ya yönelik gümrük vergileri ve tehditleriyle iki ülke arasında gerginlikler devam ederken, erken seçim çağrılarının artması üzerine Carney, 23 Mart’ta parlamentoyu feshederek 28 Nisan’da erken seçim yapılacağını duyurmuştu.
Carney, 17 Nisan’da katıldığı radyo programında, “Bu seçimde esas mesele, Trump’a kimin karşı koyabileceği.” ifadesini kullanmıştı.
