Oval Ofis’te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile bir araya gelen ABD Başkanı Donald Trump, Budapeşte’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yapacakları görüşmenin savaşı sona erdirmeye yönelik atılacak adımlar konusunda oldukça önemli bir dönemeç olduğunu belirtmişti.
Trump, “Putin ile Budapeşte’de görüşeceğiz. Henüz kesinleşmedi ama toplantı büyük ihtimalle iki taraflı bir toplantı olacak ancak Zelenski ile iletişim halinde olacağız” demişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, önümüzdeki iki hafta içinde ABD Başkanı Donald Trump ile Budapeşte’de bir araya gelmesi ihtimali konuşuluyor.
Ancak bu buluşmanın gerçekleşebilmesi için Putin’in önünde aşılması gereken ciddi diplomatik ve lojistik engeller var.
Putin, ağustosta Alaska’nın Anchorage kentindeki zirveye katılmak için ABD’den özel izin almıştı. “Uçan Kremlin” olarak bilinen, savunma sistemleriyle donatılmış dört motorlu İlyuşin Il-96 tipi başkanlık uçağına özel muafiyet tanınmıştı.
Ancak Rus uçakları hala hem ABD hem de Avrupa Birliği (AB) hava sahasında yasaklı.
Dolayısıyla Putin, Budapeşte’ye gitmek isterse bir AB üyesi ülkenin hava sahasını kullanmak için özel izin almak zorunda kalacak.
Putin ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un mal varlıkları, Ukrayna savaşının başlamasının hemen ardından dondurulmuştu. Aynı zamanda tüm Rus uçaklarına AB hava sahası yasağı getirildi.
Putin hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) “Ukraynalı çocukların yasa dışı sınır dışı edilmesi” gerekçesiyle savaş suçu iddiası bulunuyor.
Ancak Macaristan hükümeti UCM’den çekilme sürecinde ve bu nedenle Putin’in ülkeye girişinde engel görmüyor.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, “Putin’in ülkeye girişini, başarılı görüşmeler yapmasını ve güvenli şekilde dönmesini sağlayacağız” dedi.
AB Komisyonu, “Ukrayna için adil ve kalıcı bir barışı” teşvik edecek her görüşmeyi memnuniyetle karşıladığını belirterek Trump’ın çabalarına destek verdi.
AB’ye göre Putin’e yönelik bir seyahat yasağı bulunmuyor, sadece mal varlıkları dondurulmuş durumda.
Ancak asıl mesele Putin’in nasıl uçacağı.
Rus liderin sıradan bir yolcu uçağıyla Belgrad’a gidip oradan trenle Macaristan’a geçmesi düşünülemez.
Güvenlik gerekçesiyle kendi uçağını kullanmak isteyecek, fakat bu da AB yasağını delmek anlamına geliyor.
AB Sözcüsü Anitta Hipper, “Üye devletler bireysel olarak istisna tanıyabilir, ancak bu karar her ülkenin kendi inisiyatifindedir” açıklamasında bulundu.
Ukrayna ve Polonya hava sahaları Moskova için kapalı.
Bu durumda en kısa rota Karadeniz’in doğu kıyısı üzerinden Türkiye, ardından Bulgaristan veya Romanya üzerinden Macaristan’a geçmek.
Alternatif olarak Putin, daha uzun bir yol izleyip Türkiye’den Yunanistan’ın güney kıyılarını dolaşarak Karadağ ve Sırbistan üzerinden Budapeşte’ye ulaşabilir.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç, Putin’le yakın ilişkileriyle biliniyor. Sırbistan AB’ye aday ülke olmasına rağmen üye değil ve Air Serbia hala Moskova’ya uçuş düzenleyebiliyor.
