Birleşmiş Milletler’in (BM) resmi sitesinde yer alan haberde, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) Sudan Silahlı Kuvvetleri ile Hızlı Destek Güçleri (RSF) arasında 15 Nisan 2023 tarihinde başlayan çatışmalar nedeniyle ülkede insanlığa karşı suçları tespit ettiği belirtildi. Haberde, taraflar arasındaki çatışmaların en yoğun olduğu Darfur bölgesinde, savaş suçları ve insanlığa karşı suçların işlendiğine dair “makul gerekçeler” bulunduğu kaydedildi.
UCM Başsavcı Yardımcısı Nazhat Shameem Khan, BM Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) yaptığı açıklamada özellikle belirli etnik topluluklara mensup kadın ve kız çocuklarına yönelik sistematik tecavüz, kaçırma ve toplumsal cinsiyete dayalı saldırıların olduğunu dile getirdi.
‘Cinsiyet ve etnik kimliğe dayalı bir suç örüntüsü’
Nazhat Shameem Khan, “Cinsiyet ve etnik kimliği hedef alan tecavüz ve cinsel şiddet yoluyla işlenen kaçınılmaz bir suç örüntüsü var” diyerek bu suçların mahkemeye taşınması için kanıt niteliği taşıyacak şekilde belgelenmesi gerektiğini vurguladı. UCM’nin Darfur Birleşik Ekibi tarafından sürdürülen soruşturmaların detaylarını paylaşan Nazhat Shameem Khan, Çad’daki mülteci kamplarına yapılan saha ziyaretleriyle 7 binden fazla delil toplandığını ve sivil toplum ile mağdur gruplarıyla işbirliğinin güçlendirildiğini söyledi.
Cinsiyet temelli suçlara özel odaklanıldığını belirten Nazhat Shameem Khan, mahkemenin toplumsal cinsiyet biriminin desteğiyle bu alandaki soruşturmaların genişletildiğini, tüm tarafların failleri adalet önüne çıkarma konusunda daha yakın işbirliği içinde çalışması gerektiğini ifade etti.
‘Yardım konvoyları hedef alınıyor’
BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) tarafından yapılan açıklamaya göre, yardım konvoyları hedef alınıyor, hastaneler bombalanıyor, yiyecek ve su ise kasıtlı olarak engelleniyor. Haziran ayı başında Kuzey Darfur’da düzenlenen bir pusuda 5 insani yardım çalışanı yaşamını yitirdi. Batı Kordofan’da gerçekleştirilen hava saldırılarında ise aralarında sağlık çalışanları ve hastaların da bulunduğu 40’tan fazla sivil yaşamını yitirdi.
‘Kolera yayılıyor, yardım engelleniyor’
Habere göre, Kuzey Darfur’un başkenti El-Faşir’de RSF güçlerinin kuşatması ve topçu atışları nedeniyle siviller hayati yardımlardan koparılmış durumda. Çevre bölgelerde yardımın yönünün değiştirilmesi ve gasp edildiği yönündeki raporlar nedeniyle krizin ağırlaştırıldığı ve Kolera salgınının çatışma bölgelerine yayıldığını gösterdiği kaydedildi.
Salgının, sınırı aşarak Çad ve Güney Sudan’a da sıçradığı belirtilirken, sağlık yetkililerinin devam eden yağış sezonunun yetersiz olan su kaynaklarını kirleterek salgını daha da kötüleştireceği uyarısında bulunduğu vurgulandı.
Soruşturma ekiplerine yönelik engellemeler, tehditler, ciddi bütçe sıkıntısı, bazı devletlerin yetersiz işbirliği ve UCM’nin yakalama kararlarının uygulanmasındaki zorluklara dikkat çeken Khan, zorluklara rağmen çalışmalarına yoğun bir şekilde devam ettiklerini söyledi. (MA)
