Van’ın Erciş ilçesinde 2011 yılında meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde yıkılan ve 39 kişinin hayatını kaybettiği Sevgi Apartmanı’nın sahibi müteahhit Salih Ölmez, bu kez doğa talanı ile gündeme geldi. Ölmez, Erciş’in en önemli doğal kaynaklarından biri olan Zilan Deresi üzerine kurduğu kum ocağıyla bölgede ciddi çevresel tahribata yol açıyor.
‘Kesin korunacak hassas alan’da kum ocağı
Zilan Deresi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından “kesin korunacak hassas alan” olarak belirlenmiş durumda. Buna rağmen derenin üzerinde üç ayrı kum-çakıl ocağı ve yıkama-eleme tesisi faaliyet gösteriyor. Faaliyetlerle birlikte koruma altındaki yaz ördeği, pasbaş patka, turna ve uzunbacak gibi kuş türleriyle, yalnızca bu derede yaşayan Barbatula ercisianus ve Barbus ercisianus adlı endemik balık türleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Derenin ekosistemi ve köylülerin yaşamı tehdit altında
Kum ocağı faaliyetlerinin yoğunlaştığı Çelebibağ Mahallesi’nde dere yatağı boyunca iş makineleri aralıksız çalışıyor. Kamyonlarla taşınan kum ve çakıl nedeniyle dere yatağı değiştirilirken, köylerdeki su kanalları kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Bölgede toprak çökmesi ve heyelan riski artarken, köylüler hem su kaynaklarını hem de hayvancılık alanlarını kaybetmekten endişeli.
Yerel halk, “Dere artık bizim değil, bir şirketin malı gibi kullanılıyor. Ne bilgi verildi ne de izin istendi. Derenin ruhsatla gasp edilmesine sessiz kalmayacağız” diyerek tepkilerini dile getirdi.
İzin ve denetim belirsizliği
Zilan Deresi’ndeki faaliyetlerin hangi yasal dayanakla yürütüldüğü belirsizliğini koruyor. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporunun bulunup bulunmadığı bilinmezken, kum ocağı işletmesi için Erciş İlçe Özel İdaresi tarafından ruhsat verildiği öğrenildi. Uzmanlar, söz konusu ruhsatın “kesin korunacak alan” statüsüyle çeliştiğine dikkat çekiyor.
Salih Ölmez kimdir?
Salih Ölmez, 2011 Erciş depreminde yıkılan Sevgi Apartmanı’nın müteahhidi olarak biliniyor. O binada 39 kişi yaşamını yitirmişti. Hakkında açılan davalarda uzun süren yargılamalar sonunda beraat eden Ölmez, “adalet yerini bulmadı” tepkilerinin odağı olmuştu. Ailelerin ve kamuoyunun yoğun tepkisine rağmen dosya zaman aşımına uğramış, sorumluluklar aydınlatılamamıştı. Ölmez’in, depremden hemen sonra lüks villasının bahçesine çadır kurduğu ve devlet yardımlarından faydalandığı iddiaları da dönemin hafızasında yer etti.
