Yasa Devleti Koalisyonu Sözcüsü Akil Fetlawi, koalisyonların Irak başbakanlığı için aday belirleme süreci hakkında Irak medyasına konuştu.
Akil Fetlawi, “Başbakanlık görevi için kendi adayımız var, Sudani’nin yeni dönem için de atanmasını kabul etmiyoruz. Eski dönem başbakanlık seçimi aceleye getirilmişti. Son başbakan seçim süreci, halkın baskısı ve siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle hızlı bir karar gerektiriyordu.” dedi.
Yasa Devleti Koalisyonu’nun, Koordinasyon Çerçevesi’nin en büyük parlamento grubu olarak duyurulmasını desteklediğini ancak ikinci dönem için Sudani’ye destek vermediğini vurgulayan Akil Fetlawi, komisyon ile bir araya geleceklerini ve adaylarını Koordinasyon Çerçevesi’ne sunacaklarını bildirdi.
Akil Fetlawi, “Seçmenlerin, medyanın, yerel ve uluslararası güçlere karşı mahcup olmayalım diye, kendi şartlarımızı dayatabileceğimiz bir başbakan istiyorlar. Hükümetin parlamento üzerindeki kontrolü ve parlamenterlere ayrıcalık tanınması ve onaylarının kolaylaştırılması, parlamentonun çalışmalarını engellemektedir. Hükümetin parlamento üzerindeki kontrolü nedeniyle ortada parlamentonun rolü kalmamış, görev süresi boyunca yalnızca soruşturma süreci yürütmüştür.” ifadelerini kullandı.
Şii vekil: Maliki başbakanlığa aday olmak istiyor, Kürtler tek adayla gelmeli
Irak’ta Şii bileşenlerin çatı kuruluşu olan Koordinasyon Çerçevesi’nin önde gelen isimlerinden ve İmar ve Kalkınma Koalisyonu milletvekili Baha Araci, Rûdaw TV’ye yaptığı açıklamada, henüz resmi bir başbakan adayını belirlemediklerini, ancak kulislerde Nuri Maliki isminin konuşulduğunu ifade etti.
Şii siyasetçi, “Medyada dolaşan isimler resmi değil. Ancak duyduğumuz kadarıyla Sayın Maliki aday olmak istiyor; bu onun demokratik hakkıdır” dedi.
‘Sudani ikinci dönem için en güçlü aday’
Mevcut Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’nin konumuna da değinen Araci, Sudani’nin ikinci dönem için “en güçlü aday” olduğunu söyledi.
Araci, “Sayın Sudani Kürt kardeşlerimizi aynı masa etrafında toplayabilen bir lider. KDP’li liderlerden onun hakkında sadece övgü dolu sözler duyduk. Sudani yönetiminde Erbil-Bağdat ilişkileri altın çağını yaşadı” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanlığı meselesi ve Kürtlere çağrı
Seçim sonrası gündemde olan Cumhurbaşkanlığı makamına ilişkin konuşan Araci, bu görevin yerleşik siyasi teamüllere göre Kürtlerin hakkı olduğunu belirtti.
Araci, Sünni lider Muhammed Halbusi’nin cumhurbaşkanlığı talebine ilişkin, “Bu makam Kürtlerin hakkıdır, meğerki Kürtler ve Sünniler arasında bir takas anlaşması olsun. Biz Koordinasyon Çerçevesi olarak siyasi teamüllere bağlıyız” şeklinde konuştu.
Kürt partilerine de çağrı yapan Araci, “Umarım Kürt kardeşlerimiz aralarında anlaşır ve Bağdat’a tek bir Cumhurbaşkanı adayıyla gelirler. Bu, süreci ve hükümetin kurulmasını hızlandıracaktır” dedi.
Hükümet ne zaman kurulacak?
Yeni hükümetin kurulma takvimi konusunda ise Araci temkinli bir değerlendirme yaptı. Sürecin beklenenden daha uzun sürebileceğini ifade eden Araci, “Parlamento önümüzdeki ayın ortasında veya sonunda toplanabilir. Ancak siyasi çekişmeler ve pazarlıklar zaman alacaktır. Yine de geçen dönemki kadar uzun bir gecikme beklemiyorum” açıklamasında bulundu.
Sudani’den bir dönem daha Başbakan olacağı mesajı
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, görevini tamamlamak için bir dönem daha Başbakanlık yapma isteği olduğunu söylemişti.
Sudani, Duhok kentinde düzenlenen forumda panelde gündeme ilişkin açıklamalarda bulunmuştu.
Ülkede 11 Kasım’da yapılan genel seçimleri hatırlatan Sudani, “Her parlamento seçiminde sonuçlar hükümetin kurulmasında belirleyici ve nihai etken olmamıştır.” demişti.
Lideri olduğu seçim birincisi “İmar ve Kalkınma Koalisyonu”nun, Meclisin en büyük bloku Koordinasyon Çerçevesi’nin (Şii) bir parçası olduğunu belirten Sudani, tüm siyasi güçlerin hükümetin kurulması için anayasal takvimlere bağlı kalma konusunda hassas davrandığını aktarmıştı.
Sudani, ikinci dönem başbakanlık tartışmalarına ilişkin ise “Bu kişisel bir hırs değil görevi tamamlamak için sorumluluk üstlenmektir. Sahip olduğumuz proje ve vizyon, önümüzdeki aşamaya yöneliktir.” diye konuşmuştu.
Sudani, yeni hükümetin kurulmasında dış müdahale ihtimaline dair ise “Hiçbir ülkenin nüfuz sahası olmayacağız ve ülkelerle olan ilişkilerimize saygı duyuyoruz. Dış baskılar olduğu yönünde medyada dolaşan iddialar asılsızdır ve böyle bir şey olmayacaktır.” ifadelerini kullandı.
Ne olmuştu?
Irak 6’ncı dönem parlamento seçimleri için özel oylama 9 Kasım, genel oylama ise 11 Kasım’da yapıldı.
Yüzde 56 katılımla genel seçimler düzenlenmiş, seçimlerden Sudani’nin lideri olduğu “İmar ve Kalkınma Koalisyonu” birinci çıktı.
Irak yargısı, mevcut Meclisin görevinin sona erdiğini ve Bakanlar Kurulunun da “günlük işleri yürütme hükümeti” olduğuna karar verdi.
Koordinasyon Çerçevesi 17 Kasım gecesi yeni Irak başbakanı seçimi için çalışmalarına başladı.
Koordinasyon Çerçevesi, seçim sonrası gereken sürecin aşılması için geniş çaplı bir ulusal koordinasyon ve anayasal sürelere bağlılık gereğini vurguladı.
