Dünya Sağlık Örgütü, kısırlığın dünya genelinde her sınıftan insanı etkileyebileceğini belirterek, etkili ve erişilebilir tedaviye duyulan ihtiyacın arttığını vurguluyor. Türkiye’de ise tüp bebek tedavisi (IVF) yüksek maliyetler nedeniyle birçok çift için zor bir süreç haline gelmiş durumda.
Türkiye’de tüp bebek tedavisi ne kadar?
BBC Türkçe’den Emre Bal’ın haberine göre, Tüp bebek tedavisi özel kliniklerde 150-180 bin TL arasında değişen fiyatlarla sunuluyor. Devlet hastanelerinde ise SGK desteğinden yararlananlar için ortalama 18 bin TL tedavi ve 25-30 bin TL ilaç ücreti ödemesi gerekiyor. SGK desteği alamayan hastalar için bu maliyetler 50 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.
Türkiye İnfertilite Vakfı (TİVAK) Başkanı Doç. Dr. Cihangir Çakıcı, maddi imkânı olmayan çiftlerin tüp bebek tedavisine erişmekte zorlandığını ve devlet desteğinin sınırlı kaldığını belirtiyor. Çakıcı’ya göre birçok çift, çocuk sahibi olabilmek için kredi çekiyor ve daha bebek doğmadan borçlanıyor.
SGK tüp bebek tedavisini karşılıyor mu?
Türkiye’de SGK, tüp bebek tedavisini belirli koşullar altında üç denemeye kadar kısmen karşılıyor. Ancak bu desteğin sağlanması için şu şartlar aranıyor:
- Kadının 40 yaşını geçmemiş olması
- Çiftlerin en az 3 yıl evli olması
- Eşlerden birinin en az 5 yıldır SGK’lı olması ve 500 gün prim ödemiş olması
- Son üç yıl içinde diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alınamamış olması ve bunun belgelenmesi
Bu şartları sağlayan hastalar, birinci denemede %30, ikinci denemede %25, üçüncü denemede %20 oranında katkı payı ödeyerek SGK desteğinden faydalanabiliyor.
Ancak SGK desteği bulunmayan ya da katkı paylarını ödeyemeyen çiftlerin seçenekleri oldukça sınırlı. Kaymakamlıklardan muhtaçlık belgesi alarak katkı payından muaf tutulmak mümkün olsa da, bu desteğe ulaşabilen kişi sayısı oldukça az.
40 yaş sınırı
Tüp bebek tedavisinde yaş büyük bir faktör. Uzmanlara göre 40 yaşından sonra başarı oranı %10’un altına düşüyor. Bu nedenle devlet, 40 yaş üstü kadınların tüp bebek tedavisini karşılamıyor.
Üniversite hastanesinde görevli bir tüp bebek uzmanı, kadınların evlilik yaşının ilerlemesi, erken menopoz ve düşük yumurta rezervi gibi faktörlerin tedaviyi daha da zorlaştırdığını belirtiyor.
Türkiye’de doğurganlık oranı düşüyor mu?
Türkiye’de doğurganlık oranı giderek düşerken, uzmanlar kısırlık tedavisinin daha erişilebilir hale gelmesi gerektiğini vurguluyor. Türkiye İnfertilite Vakfı’nın tahminlerine göre her yıl 160 bin tüp bebek denemesi yapılırken, bu sayı son yıllarda 130 binlere düştü.
Devlet desteğinin genişletilmesi, doğurganlık hızının düşmesine karşı alınabilecek önlemler arasında gösteriliyor. Ancak şu an için SGK yönetmeliğinde bir değişiklik olup olmayacağı bilinmiyor.