ABD Başkanı Donald Trump’ın, Türkiye’ye yönelik yaptırımları kaldırmayı ve savaş uçağı satışını yeniden başlatmayı düşündüğü iddia edildi. Fox News’in özel haberine göre, Trump bu adımları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı bir telefon görüşmesinin ardından değerlendirmeye aldı.
Habere göre Trump, Türkiye’ye F-16 savaş uçaklarının satışını tamamlamaya yardımcı olmayı planlıyor ve iki tarafın Türkiye’nin Rus yapımı S-400 sistemini etkisiz hale getirecek bir anlaşmaya varması halinde ABD Başkanının, Türkiye’nin asıl hedefi olan F-35 jetlerinin satışına da açık olduğu belirtiliyor. Kaynaklara göre bu anlaşma, S-400 sisteminin kısmen sökülmesi veya ABD kontrolündeki bir üsse taşınması şeklinde olabilir.
Geçtiğimiz yıl Kongre, Türkiye’ye 40 adet F-16 ve mevcut filosundaki 79 uçağın modernizasyon kitlerini kapsayan 23 milyar dolarlık satışa onay vermişti. Ancak, Türkiye Savunma Bakanlığı ile uçakları üreten Lockheed Martin arasındaki görüşmeler halen devam ediyor.
Türkiye’nin 2017’de Rusya ile 2,5 milyar dolarlık S-400 anlaşması yapması, ABD’nin tepkisine yol açmış ve Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasıyla sonuçlanmıştı.
ABD, o dönemde Türkiye’ye Patriot sistemini sunmuş, ancak Ankara’nın hassas füze teknolojisini de talep etmesi üzerine anlaşma sağlanamamıştı.
Trump’ın F-35 satışını yeniden gündeme alma fikri, ABD’nin müttefikleri arasında tartışma yaratabilir.
Türkiye’nin geçen yıl Gazze’deki savaş nedeniyle İsrail ile ilişkilerini tamamen kesmesi ve Kıbrıs ile çevresindeki sularda Yunanistan ile yaşadığı anlaşmazlıklar nedeniyle, bu adımın İsrail ve Yunanistan’da endişe yaratabileceği belirtiliyor.
Savunma uzmanı Jonathan Schanzer, “F-35 gerçekten güvenilir müttefikler içindir” diyerek, Türkiye’nin ABD ile karşı saflardaki aktörleri destekleyen politikalarının bu kararda dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
Haberde geçen hafta Birleşik Krallık’ın Türkiye’ye 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı satışı için fiyat önerisi sunması, ABD’nin bu hamlesinde etkili olmuş olabileceği belirtildi.
Uzmanlar, Trump’ın Türkiye ile nadir bulunan minerallerin madenciliği konusunda da işbirliği yapmak istediğini ifade ediyor. Hellenic Amerikan Liderlik Konseyi Direktörü Endy Zemenides, “Türkiye’nin madencilik altyapısı, Afrika’daki operasyonlarda bize yardımcı olabilir” dedi.
Trump yönetiminin bu girişimi, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açabilir. Ancak, Erdoğan’ın “masada bir yer” talep ettiği ve aksi takdirde kendi yolunu çizebileceği yorumları, görüşmelerin seyrini belirleyecek kritik bir unsur olarak öne çıkıyor.
