İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, 13 Haziran Cuma sabaha karşı İsrail’in saldırılarında öldürüldü ve saldırılarda ölen en üst düzey İranlı yetkili oldu.
65 yaşındaki Selami, İsrail ve ABD de dahil olmak üzere İran’ın rakiplerine karşı sert bir tutum sergilemesiyle tanınıyordu.
Geçtiğimiz ay, İran’ın herhangi bir ülke tarafından saldırıya uğraması halinde Tahran’ın “cehennemin kapılarını açacağı” uyarısında bulunmuştu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’i, İranla yürütülen nükleer müzakereleri baltalamaması konusunda uyarmasına rağmen İsrail, İran’ın nükleer tesisleri, balistik füze fabrikaları ve askeri komutanlarını hedef aldığını açıkladı.
Tahran, İsrail ve ABD’nin “ağır bir bedel” ödeyeceği uyarısında bulundu.
Saldırı, bölgenin tam ölçekli bir savaşa sürükleneceği endişesini doğurdu.
Beyaz Saray saldırıdan önceden haberi olduğunu kabul ediyor, ancak herhangi bir dahlinin olmadığını kaydediyor.
İsrail ordusunun saldırılarında ayrıca ülkenin Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri, İran Silahlı Kuvvetleri komutan yardımcısı Gülam Ali Reşid de öldürüldü.
Nükleer alanında çalışan bazı bilim insanları da hedef alındı.
‘Her türlü senaryoya hazırız’ demişti
Saldırılardan sadece bir gün önce Selami, İran’ın “her türlü senaryo, durum ve koşul için tamamen hazır olduğunu” söylemişti:
“Düşman, İsrail kuşatması altındaki savunmasız Filistinlilerle savaştığı gibi İran’la da savaşabileceğini düşünüyor” dedi. “Bizim savaş tecrübemiz var ve deneyimliyiz.”
Selami, İran Silahlı Kuvvetleri’nin güçlü bir kolu olan Devrim Muhafızları’na 1980 yılında İran-Irak Savaşı sırasında katıldı ve 2009 yılında komutan yardımcısı, 10 yıl sonra da komutan oldu.
İran’ın nükleer ve askeri programlarına dahil olduğu için 2000’li yıllardan bu yana Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve ABD tarafından yaptırımlara uğradı.
Selami İran’ın askeri kapasitesini övdü ve hatta bir keresinde ülkenin “dünya gücü olmanın eşiğinde” olduğunu söyledi.
İsrail ordusunun 2019’da Suriye’deki İran hedeflerine yönelik saldırısının ardından “Siyonist rejimi” haritadan silme sözü verdi.
Nisan 2024’te Suriye’deki İran Büyükelçiliği’ne düzenlenen saldırının ardından da benzer bir uyarıda bulundu: “Cesur adamlarımız Siyonist rejimi cezalandıracaktır.”
Saldırıda yedi Devrim Muhafızı mensubu hayatını kaybetmişti. Bu kişilerden ikisi komutan seviyesindeydi.
İran ve İsrail, 1979’da İran’da gerçekleşen ve İsrail karşıtlığını ideolojisinin önemli bir parçası olarak belirleyen bir yönetimi başa getiren devrime kadar müttefikti.
İran rejimi bugün İsrail’in var olma hakkını tanımıyor. Ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, İsrail’i “kökü kazınacak ve yok edilecek” bir “kanserli tümör” olarak nitelendiriyor.
İsrail, Tahran’ın söylemlerinin İran’ı varoluşsal bir tehdit haline getirdiğini söylüyor.
İsrail ve müttefikleri İran’ın bölgede İsrail’i yok etmeyi isteyen Lübnanlı Şii militan grup Hizbullah da dahil olmak üzere vekil güçler oluşturmasını da eleştiriyor.
Devrim Muhafızları’nın üst düzey komutanları rutin olarak İran’ın dini liderine danışmanlık yapıyor. (BBC Türkçe)
