Peru Amazonları’nın doğusunda, Sierra del Divisor bölgesinde yer alan Cerro El Cono ya da yerel adıyla “Montaña Cónica”, 400 metre yüksekliğiyle çevresindeki düz ormanlık araziden keskin bir şekilde yükseliyor. Bu sıra dışı şekliyle, açık havalarda 400 kilometre uzaklıktaki And Dağları’ndan bile görülebiliyor.
“Konik tepe” anlamına gelen adıyla bilinen El Cono, çevredeki diğer dağlardan izole yapısıyla ayrılıyor. Piramit benzeri şekli, sıradan jeolojik oluşumlardan farklı olduğu izlenimini yaratıyor. Bu da yıllardır zirvenin doğasına dair çeşitli teorilerin ortaya atılmasına yol açtı.
Bazı kaynaklar El Cono’nun sönmüş bir yanardağ olabileceğini ileri sürerken, diğerleri bunun alışılmadık bir kaya oluşumu olduğunu belirtiyor. Ancak bugüne kadar zirveye dair kesin bir jeolojik sınıflandırma yapılamadı. Bölgenin erişilmesi zor olması, bilimsel araştırmaların sınırlı kalmasına neden oldu.
Yerli halk için kutsal bir varlık
Cerro El Cono’nun anlamı yerli halklar için çok daha derin. Peru basınına konuşan topluluklara göre El Cono, bir “And Apu” yani kutsal dağ ruhu olarak kabul ediliyor. Peru, Bolivya ve Ekvador mitolojilerinde Apular, yeryüzünden çıkan ve insanları koruyan ruhsal varlıklar olarak tanımlanıyor.
Bazı yerel efsaneler ise El Cono’nun antik uygarlıklar tarafından inşa edilmiş bir piramit yapısının kalıntıları olduğunu öne sürüyor. Bu iddiayı destekleyecek bilimsel bir veri olmasa da, bölgenin gizemi bu tür hikâyelerin halk arasında canlı kalmasını sağlıyor.
Biyoçeşitlilik açısından kritik bir bölge
El Cono, Amazon Nehri’nin önemli kollarından biri olan Ucayali Nehri yakınlarında bulunuyor. Çevresi, dev armadillolar (Priodontes maximus), jaguarlar (Panthera onca) ve çeşitli maymun türleri gibi savunmasız hayvanlara ev sahipliği yapan biyolojik çeşitlilik açısından zengin bir alan.
Bölgenin ekosistemi, yasadışı altın madenciliği, ormansızlaşma ve altyapı projeleri nedeniyle tehdit altında. Bu nedenle 2015 yılında Sierra del Divisor Ulusal Parkı kuruldu. Yellowstone Ulusal Parkı’nın 1,5 katı büyüklüğündeki bu koruma alanı, El Cono’yu da içine alıyor. Ancak yeni raporlar, yasal korumalara rağmen kaçak avcılık ve orman tahribatının hâlâ sürdüğünü ortaya koyuyor. (LiveScience)